15 grudnia w ramach konferencji: Pomagaj się uczyć! Od oceniania kształtującego do samosterowności ucznia w uczeniu się odbył się warsztat Elżbiety Elmrych i Beaty Wilmanowicz pt.: 5 sposobów na uczniowskie zaufanie. Bezpieczeństwo i czas na rozmowę z uczniem. Prowadzące zajęły się pięcioma obszarami:
- Wzmacnianie mocnych stron ucznia, docenianie.
- Zadawanie pytań
- Tworzenie atmosfery zaufania
- Inne spojrzenie na błąd
- Czas na rozmowę z uczniem
W każdym z obszarów prowadzące podały własne pomysły, na realizację poczucia bezpieczeństwa uczniów, a następnie poprosiły uczestników na pracę na padlecie i dopisanie ich pomysłów.
- Jak zmieniać ocenianie na docenianie?
- Komunikaty ze stronu nauczyciela: „Praca z Wami jest dla mnie przyjemnością”, „Doceniam Twoją gotowość do …”, „Dziękuję, że spróbowałeś”, „Czy mogę pokazać twoja prace innym uczniom?”
- Przyznawanie wyróżnień za wkład pracy, a nie za wynik.
- Stosowanie zadań dodatkowych dla chętnych.
- Zachęcanie uczniów do samooceny.
- Tak komunikować uczniowi ocenę, aby była docenieniem.
- Ocenianie postępów, a nie wyniku.
- Odnoszenie się do różnych aktywności ucznia np. robienia notatek, czytania lektur, przynoszenie pomocy naukowych itp.
- Wskazywanie (np. różnymi kolorami) miejsc z błędami.
- Pozwalanie uczniom na samodzielne poprawianie błędów i dopiero potem wystawienie oceny za pracę poprawioną.
- Stosowanie motywujących naklejek lub pieczątek.
- Metoda „zielonego ołówka”.
- Tworzenie wystawy prac wszystkich uczniów.
- Docenianie pracy ucznia na forum klasy.
2. Jak zadawać pytania, aby uczeń czuł się bezpiecznie?
- Dać czas uczniom na: zastanowienie, przygotowanie odpowiedzi i ustalanie odpowiedzi w parach.
- Zadawanie pytań otwartych, a nie tylko sprawdzających wiedzę.
- Losowanie uczniów do odpowiedzi.
- Zasada nie zgłaszania się do odpowiedzi przez podniesienie ręki.
- Informowanie przed zadaniem pytań o zakresie zadawanych pytań.
- Dopuszczenie możliwości odmowy ze strony ucznia odpowiedzi (np. powiedzenia – pas).
- Losowanie treści pytań (np. przy pomocy kostek dydaktycznych)
- Przed udzieleniem odpowiedzi przez uczniów pozwolenie na przedyskutowanie jej w parach.
- Możliwość wyboru pytania przez ucznia, na które uczeń chce odpowiedzieć.
- Wzmocnienie pozytywne – wiara w ucznia, że na pewno udzieli odpowiedzi.
- Uznanie, że każda odpowiedź jest dobra.
- Zadawanie pytań pomocniczych, gdy uczeń ma trudność z udzieleniem odpowiedzi.
- W zdalnym nauczaniu stosować ankiety anonimowe i odpowiedzi na chacie
- Pytać o opinię uczniów np.: „Jaką wskazówkę dałbyś/dałabyś osobie,
która zmaga się z tą trudnością i nie wie jak ją rozwiązać?”, „jaka historia
z tej książki zapadła Ci w pamięć?”, „Jakie przykłady z Twojego życia potwierdzają, że to faktycznie przynosi efekty?”, „Dlaczego ten sposób według Ciebie jest najskuteczniejszy?”.
- Czego w pracy z uczniami nie warto kontrolować i dlaczego?
- Troska zamiast kontroli!
- Określać zasady i apelować o ich przestrzeganie.
- Nie warto ściśle kontrolować czasu, to stresuje uczniów.
- Samoocena zamiast oceny.
- Nie kontrolować zeszytu ucznia, gdyż on jest ucznia.
- Nie ingerować w tok myślenia ucznia.
- Porzucić podejrzliwość.
- Porzucić rywalizację.
- Nie kontrolować życia osobistego.
- W czasie nauczania zdalnego porzucić sprawdzanie, samodzielności wykonywania pracy.
- Nie oceniać tego, czego się nie widzi.
- Więcej akceptacji i zaufania.
- Pomysły na pracę z błędem
- Błąd – to nie jest porażka.
- Błędy zdarzają się każdemu.
- Bez błędu nie ma uczenia się. Dzięki błędom uczymy się
- Analiza przyczyn błędu.
- Pytania nauczyciela o uzasadnienie i przyczynę błędu: „Uzasadnij, dlaczego otrzymałeś inną odpowiedź ode mnie.”, „W jaki sposób doszedłeś do tego wyniku?”, „Dotąd masz dobrze. Teraz zastanów się co dalej.”
- Koleżeńskie sprawdzanie prac i omawianie błędów w parach.
- Traktowanie błędów jako inspiracji.
- Samodzielne poprawianie błędów przez ucznia.
- Nauczyciel czasami pokazuje, że sam popełnia błędy.
- Zachwyt nad błędem.
- Zielony ołówek i odejście od czerwonego koloru.
- Zadawanie pytań, na które wiele odpowiedzi może być dobrych.
- Nawiązywanie rozmowy z uczniem.
- Wiara w możliwości każdego ucznia i w plastyczność inteligencji.
- Zasada, ze każda opinia jest dobra.
- Nauczyciel również mówi o swoich emocjach i odniesionych porażkach.
- Badanie nastroju, pytanie o samopoczucie, również w nauczaniu zdalnym np. na chacie.
- Wykorzystanie przerw w lekcjach na rozmowy z uczniami.
- W nauczaniu zdalnym – „zaczepianie” na chacie.
- Pytanie o sprawy dnia codziennego.
- Poznać uczniów i ich sytuację.
- Zainteresowanie hobby ucznia.
- Spojrzeć w oczy ucznia.
- Przywitanie każdego ucznia przy wejściu do sali lekcyjnej.
- Pytanie o to, jak spędzasz czas i za czym tęsknisz .
- Rozpoczynanie lekcji od pytania o plany i samopoczucie.
- Budowanie relacji opartych na zaufaniu.
- Telefon do ucznia.
- Pokazywanie, ze uczeń może liczyć na nauczyciela.
