Praca w parach

Pary jak najbardziej. Również grupy, chociaż to inna specyfika, ale wspólnym mianownikiem jest odchodzenie od indywidualnej walki z materiałem (podręcznikowym najczęściej). i tu przyczynek z ostatniego tygodnia, kiedy to nadchodzi wystawianie stopni i wyłażą wszystkie utajony demony:
w jednej z klas, bardzo pasywnej, wręcz dziecinnej w postawach i postrzeganiu siebie w świecie (a to 2 gimnazjum) zostałam oskarżona o nadmierną surowość. jak się okazało, najważniejszym punktem było, że w naszym grafiku są zadania realizowane grupowo. Są na pracę nad zadaniem zarezerwowane godziny lekcyjne, kiedy wszyscy są w klasie i jestem ja, żeby wspierać, monitorować, sprawdzać jeśli uczniowie dają jakieś materiały do konsultacji. Ale będąc wyznawcą autonomii nie zmuszam, na zasadzie: młodzież opracowała tzw. biznesplan (tego akurat wymagam i to obszernie konsultuję), w którym podali wspólnie uzgodniony grafik swojej pracy; jeśli wolą na lekcji gadać, a pracować poza szkołą, to ich sprawa. zazwyczaj się sprawdza. natomiast w tym przypadku młodzież się skarżyła, że „koledzy ich kiwali i dlatego pani jest za surowa”.
dla mnie to argument na słuszność tej drogi, bo najwyraźniej częścią kompetencji pracy zespołowej jest rozwiązywanie dylematów wynikających z braku odpowiedzialności członków zespołu.
więc to jest o czymś innym – ale dzięki za inspirację

Danusiu, nie będzie lekko.
Dlaczego nauczyciel ma uspołeczniać proces edukacji ?
W hollywoodzkich filmach mówią, że życie składa się z wyborów. Dlaczego nauczyciel ma wybrać inny sposób pracy z uczniami ? Z jakiego powodu, w jakim celu i dla jakich korzyści ma zrezygnować ze „starego” sposobu uczenia, na rzecz „nowego” ? Przecież taka zmiana wymaga trudu.

Danusiu, tak, podpuszczam Ciebie. Podpuszczam też siebie. Ale to nie jest dla mnie zabawa w kotka i myszkę, to nie jest żadna zabawa. Traktuję zadawanie tego typu pytań – łańcucha pytań – bardzo poważnie. Stawiam te pytania, po to żebyśmy dotarli do istoty problemu „rozwoju i przemiany” w edukacji. Abyśmy dotarli w naszych rozważaniach do dna, do jądra procesu „ulepszania”, do takiego miejsca, gdzie postawienie kolejnego pytania będzie „niemożliwe”. To ma przypominać poszukiwanie cząstek „najelementarniejszych” w fizyce.
Dlaczego to robię ? Ponieważ od ponad dwudziestu lat postulujesz, Danusiu, postulujemy, postulujecie, postulują, postuluję „to i owo”. Z jakim skutkiem ? Czy na pewno oczywistości są oczywiste ?
„Jeśli nauczyciel chce, aby jego uczniowie mieli sukcesy ( w każdym sensie), to musi tę społeczność uwzględnić.”
(1) Danusiu, czy znasz jakiegoś nauczyciela, który jest gotów powiedzieć: „moi uczniowie nie osiągają sukcesów – muszę coś z tym zrobić” ? Nie sądzę żeby taki istniał. A jeżeli mylę się, to ilu takich jest ?
(2) Dlaczego jedni nauczyciele stosują pracę w parach, a inni nie ?

2. Nie są przyzwyczajeni, nie praktykowali w swojej edukacji.
2.1. Dlaczego niektórzy z nich stosują pracę w parach, mimo że „nie byli do tego przyzwyczajeni” ?
2.2. Na czym polega owa bariera „straty czasu” ? Co mówią o tym nauczyciele tradycjonaliści oraz nauczyciele nowatorzy, ci którzy potrafili przełamać barierę ?

Kilka rozwiązań jednego zadania?
W szkole?
Przecież szkoła uczy procedur i algorytmów, a nie myślenia i samodzielnego rozwiązywania problemów. Algorytmy są deterministyczne. Istnieje tylko jeden poprawny sposób, który należy wykonać odpowiednio starannie.
Ty chyba jesteś od tej szkolnej rzeczywistości równie daleko, jak ja…
Zadedykuję Ci kolejne trafne spostrzeżenie, jakie pojawiło się na Kongresie:
Aż 42% uczniów zgadza się ze stwierdzeniem: „W matematyce jest tak, że dany problem ma tylko jeden poprawny sposób rozwiązania”.

Daty jestem podobnej i elegancję wywodu w nauce widzę podobnie.
Tyle, że ja jej nie widzę marzycielsko w szkole, ale wyłącznie poza nią. I im bardziej patrzę na szkołę (to jak z zaglądaniem po Prosiaczka) tym mniej widzę możliwość czegoś takiego w tym systemie.
Nie wynika to z oceniania stopniami, testów, centralnej matury, ani nawet podstawy programowej, tylko z utrwalonej mentalności nauczycieli i z kultury korporacyjnej tej instytucji.

Tu chyba dochodzimy do pytania (czy też różnego rozumienia) tego, co nazywamy wewnętrzna motywacją. Oczywiście, za taką uważam nie tylko bezinteresowne zainteresowanie czymś, ale też i przekonanie, że zrobienie czegoś bezpośrednio nam nie pasującego, będzie jednak dla nas z pożytkiem — coś jak pójście do dentysty.
Problemem szkoły jest to, że nie daje (w przeciwieństwie do szkoły sprzed 100 lat) nawet tej motywacji pośredniej: będę się dobrze uczył, to będę kimś. Szkoła daje wyłącznie najprymitywniejszą motywację kija (mało dziś groźnego, daleko mu do trzcinki pruskiego belfra) i marchewki (jak smaczna jest marchewka wiedzą wszystkie dzieci).
W życiu godzimy się na różne nie pasujące nam działania w imię realizacji innych celów. W szkole też tak by mogło być, ale nie jest — nie potrafię podać żadnego dalekodystansowego, sensownego celu, do jakiego miałoby prowadzić nauczenie się wzoru na objętość ostrosłupa. Celu wyższego, niż uniknięcie kłopotów egzaminacyjnych. A tych kłopotów można uniknąć mniejszym wysiłkiem przez ściąganie, albo zastosowanie taktyki zakuj-zdaj-zapomnij – Matura to bzdura!
Gratuluję tego eksperymentu z angielskim na innych zajęciach. Sam to robię w bardziej ograniczonej formie, czyli każąc uczniom korzystać z angielskojęzycznych źródeł.
System ma jeszcze jedną wadę, o której nie wspomniałeś: wymaga, żeby nauczyciele biologii czy fizyki sami posługiwali się bez problemu angielskim. Dobre pytanie, jaki odsetek nauczycieli jest do tego zdolny? Strzelam: 20%
Próbowałem kiedyś zrobić coś podobnego w drugą stronę. Czyli przekonać szkolnego nauczyciela niemieckiego, żeby zamiast głupkowatych czytanek przeczytali i przedyskutowali artykuły Einsteina (bardzo łatwe językowo) — nie dało się. „Przecież ja nie mam pojęcia o Teorii Względności!” Podobnie nie wyszła mi próba przekonania anglisty, żeby omówili „The Voyage of the Beagle” Charlesa Darwina — choć tu już nie rozumiem oporów, bo to w końcu jest niemalże powieść przygodowa. Może Ty spróbujesz. Kilkoro z moich dzieciaków było zachwyconych tą lekturą…
Ale wracając: różnica pomiędzy motywacją w „normalnym świecie”, a w szkole polega na przymusie szkolnym. Nie porównuj ucznia do wolnego człowieka, godzącego się na pewne wybory w imię SWOICH celów, a raczej do (w miarę dobrze traktowanego) niewolnika, który nie realizuje celów swoich, a swojego pana.