Przyjrzyjmy się siedmiu zasadom wynikającym z nauki o uczeniu się i zastanówmy się, które z nich są do zastosowania już teraz naszej klasie szkolnej?
- Zmotywowani uczniowie są lepszymi uczniami.
Motywacja jest zasadniczym motorem uczenia się. Uczniowie mogą się uczyć efektywnie tylko wtedy, gdy mają chęć do podjęcia niezbędnego wysiłku, aby zdobyć, utrwalić i przechowywać wiedzę.
Jak tę zasadę wykorzystać w nauczaniu?
Motywować możemy między innymi poprzez:
- połączenie wiedzy z zainteresowaniami uczniów,
- budowanie poczucia własnej skuteczności uczniów,
- pokazywanie uczniom, jak włożony ich wysiłek owocuje,
- promowanie współpracy i pracy zespołowej,
- wykorzystywanie wcześniejszych osiągnięć i sukcesów uczniów, jako punktu wyjścia,
- pokazywanie uczniom zastosowanie tego, czego się uczą,
- prezentowanie własnej pasji.
- Uczniowie muszą wiedzieć, czego i dlaczego się uczą.
Uczniowie muszą znać cele tego, czego się uczą, skutecznie rozróżniać, co jest istotne, nieistotne, a następnie dążyć do osiągniecia założonego celu. Uczniowie lepiej się uczą, gdy skupiają się na właściwych treściach, umiejętnościach, zrozumieniu i przechowywanie wiedzy.
Jak tę zasadę wykorzystać w nauczaniu?
Podawać uczniom cele lub ustalać je razem z nimi. Zastanawiać się wspólnie, po co się tego uczymy?
- Efektywne uczenie się wymaga głębokiej refleksję nad tym czego się uczymy.
Nie wystarczy tylko słuchać i zapamiętać, trzeba głęboko przetworzyć informacje poprzez łączenie nowej treści, umiejętności z wcześniejszą wiedzą lub wcześniejszymi doświadczeniami.
Jak tę zasadę wykorzystać w nauczaniu?
Przywoływać wiedzę i umiejętności, które uczniowie już mają. Na nich budować nową wiedzę.
- Ćwiczyć odzyskiwanie wiedzy.
Odzyskiwanie polega na reaktywacji uczenia się, poprzez aktywne przetwarzanie. W tym pomaga spiralne nauczanie, czyli nawiązywanie do tego, czego uczeń się nauczył wcześniej, pogłębianie tego i przetwarzanie na wyższym poziomie.
Jak tę zasadę wykorzystać w nauczaniu?
- Podsumowywanie wiedzy już zdobytej.
- Uruchamianie refleksji uczniów nad tym czego się nauczyli.
- Aranżowanie dyskusji i debat w klasie
- Ćwiczenie w argumentowaniu
- Mapowanie koncepcji
- Wyciąganie wniosków
- Pozwalanie uczniom na samodzielność
- Uczniowie mają ograniczoną zdolność przetwarzania nowych informacji.
Zasada jest znana jako – obciążenie poznawcze ucznia. Nasza pamięć robocza, a tym samym nasze obciążenie poznawcze, jest ograniczone. W szkołach przeciążamy pamięć roboczą, poprzez oczekiwania, które mamy w stosunku do uczniów. Dodatkowe źródła obciążenia mogą pochodzić z innych interakcji i doświadczeń, którym uczniowie są poddani np. kłótnie z przyjacielem, podekscytowanie zajęciami lub wydarzeniem pozaszkolnym, obawa przed ocenianiem itp.
Jak tę zasadę wykorzystać w nauczaniu?
Pamiętać, że „less is more”. Lepiej coś zrobić głębiej niż więcej powierzchownie.
Należy również pamiętać, że uczeń do szkoły przychodzi z bagażem własnych przeżyć, które mogą wpływać na jego skupienie w uczeniu się.
- Odpowiedni poziom wyzwania.
Czyli stawianie przed uczniami zadań na tyle trudnych, aby stanowiły dla ucznia wyzwanie. Jednocześnie trzeba zapewnić uczniowi wsparcie, aby zapobiec frustracji lub zniechęceniu. Innymi słowy chodzi o to, aby zadanie trafiało w strefę najbliższego rozwoju ucznia, czyli nie było ani za łatwe, ani za trudne. Należy pamiętać, że sfery najbliższego rozwoju mogą być dla różnych uczniów różne.
Jak tę zasadę wykorzystać w nauczaniu?
Po pierwsze wierzyć w to, że uczniowie są w stanie pokonać wyzwanie, po drugie stawiać im i sobie ambitne cele, a po trzecie być gotowym do udzielania pomocy.
- Potrzeba skutecznej informacji zwrotnej.
Informacja zwrotna to dostarczenie uczniowi informacji o jego pracy z podaniem, co zrobił dobrze, co i jak wymaga poprawy i jak uczeń może się dalej rozwijać. Taka informacja jest podstawą do poprawy pracy przez ucznia. Informacja zwrotna wspiera naukę tylko wtedy, gdy jest przez ucznia wykorzystywana.
Jak tę zasadę wykorzystać w nauczaniu?
Jak najczęściej udzielać uczniom informacji zwrotnej o ich pracy. Pytać ich, czy ta informacja pomaga im się uczyć i tak modyfikować ją, aby uczniowie ją wykorzystywali.
Inspiracja artykułem Johna Almarode, Duglasa Fishera i Nancy Frey
Polecane przez autorów źródła:
Blackburn, B. R. (2018). Rigor is not a four-letter word. Routledge.
Merriam-Webster. (2021c). Feedback. Merriam-Webster.com. https://www.merriam-webster.com/dictionary/feedback
