Dzieci, podobnie jak dorośli, przechodzą okresy skupionej i rozproszonej uwagi. Czas trwania danego okresu zmienia się z wiekiem. Według neurologa i nauczycielki Judy Willis u uczniów w szkole średniej, skoncentrowana nauka trwa najdłużej 20–30 minut i wymagane są przerwy od trzech do pięciu minut.
Leonardo Cohen i jego zespół w badaniu z czerwca 2021 r. wyjaśnia na czym polegają korzystne przerwy. Jego zdaniem włączanie przerw w naukę odgrywa porównywalną rolę do praktyki uczenia się nowych umiejętności.
Przerwy dla mózgu mogą przybierać różne formy w klasie, w zależności jaki mamy dla nich cel.
Pożądane są przerwy na poprawienie nastroju uczniów i na zwiększenie poziom neuroprzekaźników regenerujących, takich jak dopamina, w ich trakcie zalecany jest śmiech, ruch, słuchanie muzyki i interakcję z rówieśnikami. Przerwy obejmujące aktywność fizyczną nie tylko zapewniają uczniom chwilę odprężenia, ale także zwiększają przepływ krwi i dopływ tlenu do mózgu, stymulując aktywność mózgu i pomagając uczniom odzyskać koncentrację po zmęczeniu.
Przypomina mi to dawny zwyczaj gimnastyki śródlekcyjnej. Niestety w starszych klasach ten zwyczaj już całkiem zanikł.
W tym wpisie 14 propozycji, jak zorganizować taką przerwę dla mózgu.
Przerwy powinny mieć miejsce, zanim pojawi się zmęczenie, nuda, rozproszenie i brak uwagi.
Przerwy mózgowe nie wymagają zakłóceń procesu uczenia się, mają na celu ożywić mozg.
- Twórcze kończenie
Nauczyciel może zrobić uczniom przerwę na dokończenie podanego przez niego zdania lub na dorysowanie czegoś, co zaczął rysować. Może to być coś związanego z tematem lub nie. Jeśli nauczyciel pozwala uczniom na kreatywność, to okazuje się, że uczniowie w zaskakujący sposób podchodzą do tego zadania.
- Trenowanie ruchu
Ćwiczenie rozpoczynające się od dotknięcia przez uczniów czubka nosa prawym palcem wskazującym, a następnie dotknięcia ucha palcem wskazującym lewej ręki. Następnie zmiana położenia dłoni i dotykanie czubka nosa palcem wskazującym lewej ręki i przesunięcie palcem wskazującym prawej ręki, aby dotknąć ucha. Może to być inny układ ćwiczeń
Nie jest to na początku łatwe ćwiczenie, mogą być potrzebne próby.
- Zabawne pytania
Połączenie uczniów w pary i poproszenie ich o zadanie sobie wzajemnie pytań, na przykład:
- Wolałbyś żyć w świecie bez technologii czy w świecie bez dostępu do natury?
- Wolałbyś umieć rozmawiać ze zwierzętami, czy płynnie mówić wszystkimi ludzkimi językami?
- Czy wolałbyś mieć swoją jako najlepszego przyjaciela ulubioną postać z filmu, czy ulubionego bohatera z książki jako brata lub siostrę?
Aby dodać element ruchu, można poprosić uczniów, aby stanęli w sali po stronie wybranej odpowiedzi.
- Odpocznij i zastanów się
Nauczyciel ustawia minutnik na trzy do pięciu minut i włącza cichą, uspokajającą muzykę w tle. Uczniowie mogą zamknąć oczy i głęboko oddychać, robiąc krótką przerwę i pozwalając swoim umysłom oczyścić się, przetworzyć to, czego właśnie się nauczyli i przygotować się na następną część zajęć.
- Rzut śnieżką
Każdy uczeń zapisuje na kartce papieru coś, co go stresuje, a następnie zgniata kartkę w kulkę. Na dany znak wszyscy uczniowie rzucają „śnieżkami” przez pokój, każdy łapie jedną z nich i ją czyta. Uczniowie sami wybierają, co napiszą, jeśli nie mają nic na myśli, to zgniatają pustą kartkę.
- Samolot
Uczniowie podzieleni są na małe grupy i razem składają z papieru jeden samolot. Uczniowie sami w grupie wymyślają, jak go wykonać. Następnie przedstawiciele grup puszczają samoloty w powietrzu i wszyscy patrzą, który z nich doleci najdalej.
- Układanka
Grupy otrzymują puzzle do złożenia. Członkowie grup mają za zadanie złożenie jak najszybciej puzzla, ale nie mogą się porozumiewać słownie.
- Balon
Uczniowie stają w kręgu trzymając się za ręce, nauczyciel wrzuca do środka nadmuchany balon. Zadaniem kręgu jest utrzymanie balonu w powietrzu, bez puszczania się za ręce.
- Zdjęcie
Nauczyciel przedstawia uczniom zdjęcie, obrazek, grafikę, dźwięk, który nie jest dla uczniów znany i pyta ich co to może być? Podawanie propozycji rozbudza ciekawość uczniów.
- Bierki
Nauczyciel rozrzuca bierki. Zadaniem kolejnym uczniów jest podejście do stosiku i wyciagnięcie jednego elementu bez poruszenia innych. Można zapisywać liczbę udanych ruchów i zachować zapis na następny raz.
- Gra słowna
Nauczyciel proponuje uczniom zabawę w grupach polegająca na odgadnięciu pięcioliterowego słowa. Jeden uczeń wymyśla słowo, a reszta próbuje zgadnąć w 6 próbach. Uczniowie podają litery i ich miejsce w słowie, a osoba, która wymyśliła słowo wykłada jeden z kafelków:
- zielony kafelek oznacza, że litera jest w słowie i we właściwym miejscu,
- żółty kafelek oznacza, że litera jest w słowie, ale w niewłaściwym miejscu,
- szary kafelek oznacza, że litery w ogóle nie ma w słowie.
- 5, 4, 3, 2, 1
Kilka minut rozciągania i poruszania się po sali. Nauczyciel proponuje wykonanie kilku ćwiczeń gimnastycznych. Na przykład pięć uniesień kolan, cztery podskoki, trzy pompki, dwa głębokie oddechy, a na końcu przysiad.
- Sprawdzanie AI
Nauczyciel generuje w AI kilka obrazów, zadaniem uczniów jest odgadniecie, który z nich jest prawdziwy, a który jest wygenerowanym oszustem. To pomaga w zmniejszeniu zaufaniu do AI.
- Niewidzialne obrazki
Nauczyciel prosi uczniów zabawę w parach. Jeden uczeń rysuje palcem obrazek na plecach partnera. Zadaniem osoby jest odgadniecie, co zostało „narysowane”. Aby ułatwić zgadywanie, warto określić kategorie do rysunku, takie jak na przykład: żywność, zwierzęta, kwiaty itp.
Moim zdaniem powinniśmy unikać rywalizacji podczas tych przerw, gdyż przy rywalizacji mózg nie odpoczywa.
Inspiracja artykułem Paige Tutt
https://www.edutopia.org/article/17-brain-breaks-tailored-for-high-schoolers?utm_content=linkpos1&utm_source=edu-