Docenienie i krytyka w informacji zwrotnej

Trudno przecenić role informacji zwrotnej w procesie uczenia się. Profesor John Hatti w swoich metabadaniach określił skuteczność przekazywanej przez nauczyciela uczniom informacji zwrotnej na – 0,73, co jest jednym z najlepszych wyników, wśród różnych interwencji pedagogicznych.

Ocenianie kształtujące radzi, aby w informacji zwrotnej występowała przewaga docenienia nad krytyką.

W tym wpisie poprę to zalecenie.

John Gottman badał udane małżeństwa. Zauważył, że pary, które potrafiły poradzić sobie z konfliktem, używały w rozmowach 5 pozytywnych informacji na jedną negatywną. Do tych pozytywnych interakcji zaliczane były: wyrazy uznania, docenienia, empatia, poczucia humoru i akty dobroci.

Podobne badania były wykonane w innych kontekstach, na przykład  w rozwiązywaniu konfliktów wynikających ze złego zachowania uczniów w szkole. Wykazano, że lepsze efekty uzyskuje się gdy stosunek uwag pozytywnych jest wyższy niż negatywnych. Zauważono, że wtedy uczniowie są bardziej skłonni do zachowywania się właściwie i rzadziej zakłócają spokój.

Dzięki pozytywnym opiniom uczniowie mają większą więź z rówieśnikami i nauczycielami oraz postrzegają klasę jako bezpieczne i wspierające środowisko uczenia się

Pochwały i zachęty zwiększają zaangażowanie i motywację uczniów. Skutkuje to większym zaangażowaniem uczniów w naukę i większą wytrwałością w obliczu trudnych zadań. Częste wyrażanie pozytywnych opinii i udzielanie wsparcia uczniowi korelują z większymi sukcesami i osiągnięciami uczniów w nauce.

Stosunek uwag dodatnich do ujemnych sprawdza się też w przypadku dorosłych, na przykład w kontaktach dyrektor – nauczyciel.  Może to pomóc motywować i zachęcać nauczycieli do pracy nad doskonaleniem nauczania.

Gottman zaleca stosunek 5:1, a jak będzie, gdy ograniczymy informację zwrotną tylko do pozytywów? Jaki będzie skutek, gdy zaniechamy słówka – „ale”?

Wbrew pozorom, nie jest łatwo chwalić, krytykowanie jest znacznie łatwiejsze, chwalenia często wydaje się być niezręczne, a pominiecie krytyki mało rozwojowe.

Chwalenia bez krytykowania trzeba się nauczyć.

Ben Bissel proponuje pięć elementów pochwały . Uważa, że

aby pochwała była skuteczna, musi być autentyczna, konkretna, bezpośrednia, czysta i prywatna.

  • Autentyczna– chwalona osoba musi być przekonana, że pochwala jej się należy.
  • Konkretna– chwalimy za coś konkretnego, a nie ogólnie.
  • Natychmiastowa– chwalimy wtedy, gdy rzecz się dzieje.
  • Czysta– bez intencji, aby nastąpiła jakakolwiek poprawa, bez słowa – „ale”.
  • Prywatna– lepiej, gdy ma miejsce w indywidulanym kontakcie niż publicznie.

Ben Bissel  sugeruje, aby uczniów często chwalić, nawet za każde najmniejsze osiągnięcie.

Zaczerpnięte z artykułu Michaela Gaskella

Dodaj komentarz