Ocenianie kształtujące (OK) jest dziś gorącym tematem w edukacji.
Ocenę kształtującą można zdefiniować jako „Częste, interaktywne sprawdzanie postępów i zrozumienia ucznia w celu zidentyfikowania potrzeb edukacyjnych i odpowiedniego dostosowania nauczania”. ( Źródło )
W tej definicji nacisk jest położony na drugiej strategii OK, czyli:
Organizowanie w klasie dyskusji, zadawanie pytań i zadań dających informacje, czy i jak uczniowie się uczą.
Moim zdaniem jest to sedno oceniania kształtującego, czyli sprawdzanie przez nauczyciela, gdzie są jego uczniowie w procesie uczenia się i dostosowywanie do tego nauczania. Według profesora Johna Hattiego stosowanie tej strategii wpływa bardzo mocno na poprawę wyników nauczania.
Ta strategia może wydać się dla wielu nauczycieli oczywista, gdyż każdy z nauczycieli monitoruje prace swoich uczniów. Jednak najczęściej ma to miejsce na końcu nauczania, na przykład przy pomocy przeprowadzenia sprawdzianu. W II strategii jednak nie chodzi o podsumowanie wyników nauczania, ale pozyskanie informacji w trakcie nauczania i dostosowanie nauczania. Na pewno nie jest to łatwe, gdyż klasy są liczne, a casu mamy niewiele.
W tym wpisie zajmę się kilkoma narzędziami pomocnymi w realizacji II strategii.
- Wyjściówki
Uczniowie pod koniec lekcji lub w jej trakcie odpowiadają pisemnie na pytanie zadane przez nauczyciela. Nauczyciel zbiera kartki i analizując je może dowiedzieć się, jak postępuje nauczanie. Pytania zależą od tematu i od intencji nauczyciela, na przykład: czego się dziś nauczyłeś, co zrozumiałeś nowego, z czym się zgadzasz, co ci się podobało, jak inaczej mogłaby lekcja być poprowadzona, jakie pytanie chciałbyś zadać itp.
- Quiz
Nauczyciel prosi uczniów, aby wymyślili test na dany temat, od 5 do 10 pytań. Dzięki tej aktywności uczniowie sami znajdują w temacie, to co jest ważne.
- Własne podsumowanie
Można poprosić uczniów, aby sami wybrali formę podsumowania własnego zrozumienia tematu, może to być forma: plakatu, komiksu, podcastu, wpisu na blogu itp. Celem jest samodzielne podsumowanie, tego czego uczeń się nauczył.
Nauczyciel zbiera pytania uczniów na dany temat i zapisuje każde z pytań na osobnej kopercie. Do wnętrza koperty wkłada kartkę z odpowiedzią. Koperty są następnie „rozsyłane pocztą” po sali. Każdy uczeń zapisuje na osobnej kartce swoją odpowiedź na pytanie, które otrzymał i sprawdza, czy w kopercie znajduje się taka sama odpowiedź. Listy mogą przez pewien czas krążyć po sali. Na koniec nauczyciel zbiera kartki z odpowiedziami uczniów i czytając je dowiaduje się, w jakim stopniu temat został przez uczniów opanowany.
- Jestem osobą
Nauczyciel proponuje uczniom wcielenie się w postać. Może to być bohater książki, naukowiec, postać historyczna lub osoba wykonującej pewien zawód. Uczeń przygotowuje wystąpienie trwający od 2 do 5 minut i musi być przygotowany na pytania innych uczniów.
- Dymek
Nauczyciel rysuje obrazek z tak zwanym dymkiem, a uczniowie wpisują w niego swoja opinię. Celem jest przećwiczenie przez uczniów wygłaszania opinii.
W dymek można wpisywać propozycję rozwiązania problemu.
- Ściana wiedzy
Uczniowie na plakacie zapisują to czego się nauczyli.
Inspiracja artykułem Barbary Blackburn
https://www.middleweb.com/37221/8-adaptable-strategies-for-formative-assessment/
