Fazy przejmowania przez uczniów odpowiedzialność za uczenie się

To nie nauczyciel naucza, to uczeń się uczy. Piąta strategia oceniania kształtującego zaleca: Wspomagajmy uczniów tak, aby stali się autorami procesu własnego uczenia się. Czyli dajmy im przestrzeń do samodzielności i dbajmy, aby brali za swoją naukę odpowiedzialność.

Możemy wdrażać ucznia w odpowiedzialność na każdym etapie nauki.

1. Przedstawianie przez nauczyciela celów

Faza wstępna, gdy nowy materiał jest przedstawiany. Nauczyciel wyjaśnia – czego będziemy się uczyć, jaki mamy cel, dlaczego chcemy się tego nauczyć i jak będziemy się uczyć. Jest to czas, gdy już angażujemy uczniów w naukę.

Szczególnie poprzez połączenie nowego tematu z tym, co już uczniowie wiedzą. Uczeń tworzy połączenia między tym, co już potrafi, a tym co będzie poznawał. Szczególnie korzystne jest określanie celów i kryteriów sukcesu razem z uczniami.

2. Wykonywanie zadań przez ucznia.

Nauczyciel formułuje zadania i daje uczniom możliwość samodzielnego rozwiązania problemu. Uczniowie zadają pytania, mogą podejmować samodzielne próby i popełniać błędy. Nauczyciel służy pomocą.

Rolą nauczyciela jest przewidywanie gdzie uczniowie prawdopodobnie będą potrzebowali pomocy, obserwowanie uczniów oraz gotowość do oferowania pomocy i informacji zwrotnych dotyczących wykonywania zadania. Poprzez możliwość samodzielnego podejścia do zadania z możliwością pomocy ze strony nauczyciela, uczeń bierze odpowiedzialność za wykonanie zadania.

3. Uczniowie wspólnie wykonują zadania

Uczniowie pracując razem, słuchają się wzajemnie i uczą od siebie.

Rolą nauczycieli w tej fazie jest uważne przyglądanie się, słuchanie i  gotowość pomocy. Uczniowie w grupach mogą skorzystać z wiedzy nauczyciela na temat innego podejścia do rozwiązania problemu, ale decyzja jest pozostawiona zespołowi.

Dzięki pracy zespołowej uczniowie rozszerzają pole odpowiedzialności na odpowiedzialność za zespół.

4. Uczeń stosuje, poznaną wiedzę i umiejętności.

W tej fazie uczniowie stosują zdobytą wiedzę i doświadczenia w nowych sytuacjach. Nauczyciel obserwuje, czy uczniowie osiągają założone cele. Pozwala uczniom na samodzielne odnajdywanie zastosowania poznanej wiedzy.

5. Podsumowanie

Nie ma uczenia się bez refleksji. W tej fazie uczeń dokonuje podsumowania: czego się nauczył i czy osiągnął wcześniej określone kryteria sukcesu. Refleksja i podsumowanie musi być uczniowskie, a nie nauczycielskie.

W tych pięciu fazach przekazywania odpowiedzialności, nauczyciel jest facylitatorem uczenia się uczniów i partnerem ucznia w jego uczeniu się. Powinno się zadbać o to, aby uczniowie świadomie przejmowali odpowiedzialność za swoje uczenie się, pierwszym krokiem do tego jest rozmowa z uczniami i koncentracja na odpowiedzialności w tych pięciu fazach.

Zaczerpnięte z artykułu Sunday Cummins i Julie Webb

https://www.middleweb.com/46039/grr-whos-in-charge-teacher-or-student/