Zaangażowanie uczniów pod lupą badawczą

Dla tych z was, którzy lubią posługiwać się badaniami, przedstawię sześć czynników, które angażują uczniów w naukę i przypiszę im wielkości efektów wynikających z badań profesora Johna Hattiego. Wielkość efektu, to najprościej – miara skuteczności danej interwencji. Zdaniem profesora opłaca się podejmować te interwencje, których wielkość efektu jest co najmniej – 0,4.

Omawiane w tym wpisie interwencje to: dbanie o zainteresowanie ucznia; przekonanie ucznia o jego własnej skuteczności; powiązanie wkładanego wysiłku z osiąganymi wynikami; uczenie się nie dla stopnia; współpraca uczniów; osiąganie przez uczniów sukcesów.

1. Zainteresowanie. Uczniowie wykazują zwiększoną motywację do wkładania wysiłku w pozyskiwanie, konsolidację i przechowywanie informacji, gdy nauka jest dla nich interesująca i wobec której mają pozytywne nastawienie – wielkość efektu = 0,46.
2. Przekonanie o własnej skuteczności. Uczniów motywuje przekonanie, że ich wysiłek wkładany w  naukę opłaci się lub przyniesie im (natychmiastowe lub długoterminowe) korzyści – wielkość efektu = 0,71.
3. Powiązanie wysiłku z wynikami. Jeśli uczeń jest w stanie powiązać swoje wysiłki w nauce z konkretnymi wynikami, które osiąga (zarówno pozytywnymi, jak i negatywnymi), to bardziej jest skłonny do wysiłku – wielkość efektu = 0,68.
4. Nauka nie dla oceny. Głęboka motywacja pojawia się nie wtedy, gdy uczniowie uczą się dla stopni, a wtedy, gdy chcą rozwinąć kompetencje, opanować i lepiej zrozumieć materiał – wielkość efektu = 0,57.
5. Współpraca uczniów. Strategia pedagogiczna, dzięki której dwóch lub więcej uczniów współpracuje, aby osiągnąć wspólny cel – wielkość efektu = 0,40. Dzięki wspólnej pracy uczniowie ćwiczą pozytywną współzależność i odpowiedzialność za wspólny projekt oraz rozwijają umiejętności interpersonalne.
6. Osiąganie sukcesów. Jeśli uczniowie odnoszą  sukcesy w określonej dziedzinie, to ich motywacja do dalszego angażowania się i wytrwania w przyszłych doświadczeniach edukacyjnych lub zadaniach wzrasta – wielkość efektu = 0,59. Wcześniejsze osiągnięcia i sukcesy pomagają budować poczucie skuteczności uczniów, podnoszą ich oczekiwania i poprawiają nastawienie i predyspozycje do uczenia się.

Dane o wielkości efektu pochodzą z Visible Learning Meta X , 2021.

Nie trzeba patrzeć na te składniki jak na listę kontrolną, powinniśmy próbować i dostosowywać praktyki do specyfiki klasy, określonych treści, umiejętności i decydować, co jest konieczne, aby skutecznie wspierać, pielęgnować i podtrzymywać zaangażowanie uczniów. Część lekcji jest w naturalny sposób dla uczniów ciekawa i nie wymaga specjalnych działań angażujących. Jednak czasami musimy wspierać naszych uczniów w poczuciu sensu i strać się ich zaangażować w uczenie się (zob. Hattie, Fisher, Frey i Clarke, 2021).

Refrencje:

Hattie, J., Fisher, D., Frey, N., & Clarke, S. (2021). Collective student efficacy. Creating 

independent and inter-dependent learners. Thousand Oaks, CA: Corwin Press.

Visible Learning MetaX. (2021, January).

https://www.visiblelearningmetax.com/

https://corwin-connect.com/2021/08/four-ingredients-that-motivate-our-learners-to-engage/?priorityCode=VLE21B04&M_BT=7774320455337