Rozeznanie potrzeb ucznia

Twoja córka pojechała „ocenić sytuację” — można tak po polsku powiedzieć i w tym rozumieniu „ocenianie” nie ma znaczenia, jakie kojarzy się ze szkołą. „Ocena strat” jest bardzo często używanym i nie nacechowanym sformułowaniem.
Problem ze szkolnymi ocenami nie polega na użyciu takiego, czy innego słowa na proces, który w ten system jest wbudowany, tylko na istocie samego procesu. Przezywając go inaczej nie zmieni się jego treści, a wyłącznie słowną machlojką na dość krótki czas stworzy pozory zmiany. Jeśli nazwiesz to inaczej, to dość szybko nowe słowo będzie się kojarzyć dokładnie tak samo. Będzie tak samo, jak z inflacją kolejnych eufemizmów na określenie Murzyna.
Zwróć też uwagę, że w angielskojęzycznych tekstach, poświęconych szkolnictwu, najczęściej stosowanym na to, co w polskich dokumentach występuje jako „ocenianie” terminem jest „grading”, a nie „assessment”.
„Rozeznanie potrzeb ucznia” zupełnie nie pokrywa się treściowo z sensem szkolnego systemu oceniania, zdefiniowanego przepisami — byłoby to więc wyjątkowo mylące określenie, bo nie rozpoznawaniu potrzeb ucznia służy ten system, tylko certyfikowaniu jego umiejętności i postawy wobec szkoły. A jeśli stałoby się jakimś ustawodawczym cudem, że cele oceniania w systemie szkolnym by się zmieniły, to wtedy albo zmieni się wraz z nimi słowo, albo to straci to nacechowanie, które Cię uwiera i „ocenianie szkolne” będzie równie neutralne, co „ocenianie szkód po powodzi”.
Swoją drogą: przemianuj „ocenianie kształtujące” na „kształtujące rozpoznawanie potrzeb ucznia”. Dostajesz oksymoron — bo kształtowanie i rozpoznawanie to absolutnie różne, w znacznej mierze sprzeczne rzeczy.

Twoja córka pojechała „ocenić sytuację” — można tak po polsku powiedzieć i w tym rozumieniu „ocenianie” nie ma znaczenia, jakie kojarzy się ze szkołą. „Ocena strat” jest bardzo często używanym i nie nacechowanym sformułowaniem.
Problem ze szkolnymi ocenami nie polega na użyciu takiego, czy innego słowa na proces, który w ten system jest wbudowany, tylko na istocie samego procesu. Przezywając go inaczej nie zmieni się jego treści, a wyłącznie słowną machlojką na dość krótki czas stworzy pozory zmiany. Jeśli nazwiesz to inaczej, to dość szybko nowe słowo będzie się kojarzyć dokładnie tak samo. Będzie tak samo, jak z inflacją kolejnych eufemizmów na określenie Murzyna.
Zwróć też uwagę, że w angielskojęzycznych tekstach, poświęconych szkolnictwu, najczęściej stosowanym na to, co w polskich dokumentach występuje jako „ocenianie” terminem jest „grading”, a nie „assessment”.
„Rozeznanie potrzeb ucznia” zupełnie nie pokrywa się treściowo z sensem szkolnego systemu oceniania, zdefiniowanego przepisami — byłoby to więc wyjątkowo mylące określenie, bo nie rozpoznawaniu potrzeb ucznia służy ten system, tylko certyfikowaniu jego umiejętności i postawy wobec szkoły. A jeśli stałoby się jakimś ustawodawczym cudem, że cele oceniania w systemie szkolnym by się zmieniły, to wtedy albo zmieni się wraz z nimi słowo, albo to straci to nacechowanie, które Cię uwiera i „ocenianie szkolne” będzie równie neutralne, co „ocenianie szkód po powodzi”.
Swoją drogą: przemianuj „ocenianie kształtujące” na „kształtujące rozpoznawanie potrzeb ucznia”. Dostajesz oksymoron — bo kształtowanie i rozpoznawanie to absolutnie różne, w znacznej mierze sprzeczne rzeczy.

Nie lubię oceniania. Z wielu powodów, łącznie z tymi, które wymieniasz. Dysonans systemowy nie polega jednak na sprzecznym widzimisię poszczególnych nauczycieli, ani nawet na semantyce (assessment to tylko jedno z wielu możliwych określeń oceniania po angielsku), problemem jest to, że uczelnie (szkoły w ogóle) nie pytają o potrzeby swoich studentów, bo nie pytają o nie pracodawcy. I nie chodzi o fundusz socjalny. Kogo obchodzą potrzeby pani na kasie w hiperze? Ona ma tylko sprawnie pobierać pieniądze. Kogo interesuje, że nauczyciel ma jakieś potrzeby? On ma sprawnie wystawiać oceny w kolumnach i nie martwić się o ich sens.
Przy całym poparciu dla oceniania sensownego, uważam, że wymieniony dysonans załatwia sprawę odmownie. To fajnie, że szkoła chce(?) zrzec się funkcji wartościującej, co jednak z resztą świata i życia? Przy pomocy konferencji skłonimy je do uznania, że, co prawda, kasjerka pomyliła się dzisiaj jedenaście razy, była opryskliwa dla klienta, ale warto zastanowić się, czy to nie dlatego, że pokłóciła się wczoraj z mężem? Czy skłonimy je do uznania, że dziennikarz nie powinien zostać zwolniony, bo kierował się wolnością słowa, a nie linią polityczną pisma? Czy wreszcie, w jakimkolwiek zawodzie, sprawi, że przyjmowani do pracy będą absolwenci o rozpoznanych potrzebach, a nie ci o rozpoznanych kwalifikacjach, które muszą zostać ocenione?
To niestety tak nie działa, tego znowu nie da się zadekretować. Życie i świat nie kierują się żadną jednoznaczną i trwałą polityką, ani wytycznymi konferencji – oszacowanie potrzeb Nepalczyków pośrednio wskazuje na ogrom zaniedbań, które (oprócz żywiołu oczywiście) przyczyniły się do ogromnej liczby ofiar. Będziemy udawać, że to oszacowanie, oceną wartościującą nie będzie? Musielibyśmy chyba uznać, że czytanie ze zrozumieniem nie było rozpoznane jako nasza potrzeba…

1. Nie ma wątpliwości, że warunkiem skutecznej pracy jest rozpoznanie potrzeb oraz że uczniowie potrzebują wskazówek do nauki. Tylko, że żadna z tych rzeczy nie wyklucza oceny, ani jej nie zastępuje.
2. Grupa rówieśnicza jest miejsce walki o status społeczny (a właściwe poligonem, na którym dzieci się do tej walki w dorosłości przygotowują). Naturalnym polem tej rywalizacji jest dla chłopców sprawność fizyczna, a dla dziewcząt uroda. Umiejętnie działając można część tej rywalizacji przesunąć na pole intelektualne, jeśli zrezygnujemy z oceniania (i porównywania) wysyłamy komunikat, że sprawność intelektualna nie ma większego znaczenia. Tym najinteligentniejszym to nie zaszkodzi, reszta tylko utwierdzi się w przeświadczeniu, że nie warto się uczyć.
3. Człowiek kształtuje swoja samoocenę w interakcjach z innymi (dziecko zazwyczaj w grupie rówieśniczej), ważne, aby była ona adekwatna (to znaczy lekko zawyżona w stosunku do realnych możliwości, podobno swoje możliwości realnie oceniają osoby z depresją). Rezygnacja z oceniania utrudnia nabycie tej możliwości.
3. Przerażająca jest dla mnie wizja, że oceny nie będą potrzebne, bo na uczelnie z powodu niżu demograficznego przyjmowani będą wszyscy chętni. Jako podatnik, zdecydowanie wolą, aby na finansowane przez państwo studia, przyjmować najzdolniejszych na podstawie możliwie obiektywnie dokonanej oceny.
4. Na pewno wiemy, że 700 osób chce szkoły bez ocen. Ale czy ktoś próbował zbadać jaki systemu chce większość rodziców? Już w tej chwili wielu rodziców nie rozumie ocen opisowych na świadectwach w klasach 1-3, siłą rzeczy informacja dotycząca postępów w gimnazjum czy liceum będzie bardziej skomplikowana. Być może część rodziców woli rozbudowane oceny opisowe, zawierające wskazówki do pracy z dzieckiem, ale stawiam tezę, że większość uważa, że nad edukację dziecka powinni pracować nauczyciele, i oczekują prostego komunikatu o postępach dziecka, a nie opisu i wskazówek.

1. Nie ma wątpliwości, że warunkiem skutecznej pracy jest rozpoznanie potrzeb oraz że uczniowie potrzebują wskazówek do nauki. Tylko, że żadna z tych rzeczy nie wyklucza oceny, ani jej nie zastępuje.
2. Grupa rówieśnicza jest miejsce walki o status społeczny (a właściwe poligonem, na którym dzieci się do tej walki w dorosłości przygotowują). Naturalnym polem tej rywalizacji jest dla chłopców sprawność fizyczna, a dla dziewcząt uroda. Umiejętnie działając można część tej rywalizacji przesunąć na pole intelektualne, jeśli zrezygnujemy z oceniania (i porównywania) wysyłamy komunikat, że sprawność intelektualna nie ma większego znaczenia. Tym najinteligentniejszym to nie zaszkodzi, reszta tylko utwierdzi się w przeświadczeniu, że nie warto się uczyć.
3. Człowiek kształtuje swoja samoocenę w interakcjach z innymi (dziecko zazwyczaj w grupie rówieśniczej), ważne, aby była ona adekwatna (to znaczy lekko zawyżona w stosunku do realnych możliwości, podobno swoje możliwości realnie oceniają osoby z depresją). Rezygnacja z oceniania utrudnia nabycie tej możliwości.
3. Przerażająca jest dla mnie wizja, że oceny nie będą potrzebne, bo na uczelnie z powodu niżu demograficznego przyjmowani będą wszyscy chętni. Jako podatnik, zdecydowanie wolą, aby na finansowane przez państwo studia, przyjmować najzdolniejszych na podstawie możliwie obiektywnie dokonanej oceny.
4. Na pewno wiemy, że 700 osób chce szkoły bez ocen. Ale czy ktoś próbował zbadać jaki systemu chce większość rodziców? Już w tej chwili wielu rodziców nie rozumie ocen opisowych na świadectwach w klasach 1-3, siłą rzeczy informacja dotycząca postępów w gimnazjum czy liceum będzie bardziej skomplikowana. Być może część rodziców woli rozbudowane oceny opisowe, zawierające wskazówki do pracy z dzieckiem, ale stawiam tezę, że większość uważa, że nad edukację dziecka powinni pracować nauczyciele, i oczekują prostego komunikatu o postępach dziecka, a nie opisu i wskazówek.