Umiejętność sporządzania notatek zawierających własną refleksję, buduje samodzielność i samosterowność uczniów w uczeniu się, czyli działa w kierunku piątej strategii oceniania kształtującego: Wspomaganie uczniów, by stali się autorami procesu swojego uczenia się.
Oto strategia formułowania przez uczniów refleksji. Przedstawię ją odnośnie poznawania przez uczniów tekstu.
- Przed
Poinformowanie i uzasadnienie przez nauczyciela, dlaczego uczniowie mają zapoznać się z tekstem – jaki jest tego cel?
Nauczyciel tak formatuje tekst, aby były w nim nagłówki, podtytuły i wyjaśnienia specjalistycznego słownictwa.
Warto przygotować dla uczniów pytania pomocnicze, aby w czasie czytania tekstu mogli poszukiwać na nie odpowiedzi.
Korzystne jest ustalenie z uczniami – co powinna zwierać notatka. Najlepiej, gdy propozycja wyjdzie od uczniów, a nie będzie narzucona przez nauczyciela.
Uczniowie powinni kierować się podanym wcześniej celem.
- W trakcie
Uczniowie czytają tekst, koncentrując się na pytaniach pomocniczych i podkreślają frazy pomocne do udzielenia odpowiedzi. Koncentracja na pytaniach pomaga uczniom czytanie ze zrozumieniem.
Jednocześnie nauczyciel prosi uczniów o podkreślenie tego, co jest niezrozumiale i wymaga wyjaśnień. Nauczyciel zachęca uczniów do zadawania pytań i sprawdzanie wątpliwości.
- Po
Po przeczytaniu tekstu i podkreśleniu ważnych fraz, uczniowie przystępują do napisania notatki.
Zwykle uczniowie nie lubią poprawiać swoich notatek, jednak jest to wskazane. Uczniowie poprawiając – ćwiczą przetwarzanie informacji, ich organizowanie i wyszukiwanie. Dzięki temu lepiej zapamiętują.
Warto uzupełniać luki powstałe w notatkach. Można to zrobić polecając uczniom pracę w parach i wymianę refleksji. Dobrze jest też przedyskutować nieścisłości w informacjach. To dobry moment, aby uczniowie utworzyli wspólny zestaw notatek.
Dobrym narzędziem jest parafraza, jeśli jeden uczeń lub nauczyciel przeformułowuje informację i pyta jej autora, czy to właśnie miał na myśli. Dzięki temu uczniowie mogą monitorować własne zrozumienie, gdyż przeformułowanie informacji w sposób jasny i zwięzły oznacza zrozumienie.
- Na koniec
Na koniec warto wrócić do ustalonych na początku celów sporządzania notatki – czy notatka spełnia wcześniejsze kryteria?
Mogą pomoc pytania:
- Czy udało Ci się osiągnąć cel dotyczący robienia notatki?
- Wymień, co Ci się podoba w Twojej notatce.
- Jakie miałeś/aś trudności w sporządzaniu notatki?
- Co możesz zrobić inaczej następnym razem?
Uczniowie mogą zadawać sobie te pytania wzajemnie w parach.
Takie podejście wykorzystuje sporządzanie notatek do głębokiego uczenia się.
Inspiracja artykułem Anne.M.Fein
https://www.edutopia.org/article/self-directed-learning-middle-school
