Test na naszą cierpliwość

Ksawery
Jeśli zgodzimy się (choć tylko częściowo), że istnieją testy „dobre”, to już jesteśmy przegrani, bo od tej chwili będziemy starali się takie wyprodukować – bez powodzenia!
Może jednak uczciwy egzamin ustny – rozmowa w której przede wszystkim zdający dowie się czy się nauczył tego co trzeba.
Danusia

Ksawery
Cieszę się, że nie proponujesz grypy w miejsce dżumy. Stale tli się w mojej głowie nadzieja na zdrowie, psychiczne też.
Z tymi rankingami uwzględniającymi status społeczny rodziców (obojętnie jak liczony) to był tylko kij w mrowisko. Tu chyba się pięknie różnimy, bo ja bym chciała losowania!
Danusia

Ksawery
Tak przy okazji, to kiedyś wypowiedziałam się na temat EWD: http://osswiata.nq.pl/sterna/2010/04/06/ewd/#more-216
Tak oczami laika. Ceniąc Twój wnikliwy umysł, może mogę Cię poprosić, abyś tam zajrzał w tę otchłań?
D

Wiesławie
Nie za bardzo wierząc w ziszczenie się twojego marzenia, popieram je. Ale…
Mam jedno ale.
„*kto jest przeciwnikiem testów-i-rankingów, niech ma prawo:
– traktować je jako jedno z wielu narzędzi, o nie najwyższym priorytecie, jeśli jest organizatorem edukacji
– korzystać z nich, wybiórczo i na ochotnika, jeśli jest uczniem-rodzicem”
Jeśli jestem przeciwnikiem, to dlaczego mam z nich korzystać, czy to całościowo, czy wybiórczo?
Ja to jestem chyba przeciwniczką, anie przeciwnikiem?
Och. Gdyby Owsiak chciał się tym zająć!
Danusia

Zaadoptowanie:
Można w moim poście zastąpić słowo 'zaadoptować’ przez 'wdrożyć’.
Nie miałem na myśli tłumaczenia (adaptacji typu: pomarańcze-jabłka) samych zadań, ale wdrożenia podobnych w stylu testów do polskiej szkoły.
Chodziło mi o to, że nawet takie (lepsze, jak grypa jest lepsza od dżumy) testy nie rozwiązują problemu jednej z podstawowych chorób polskiej szkoły, czyli wybiórczego traktowania programu. To, co może się pojawić na testach jest uczone, to czego na testach nie będzie – jest ignorowane, choćby rozporządzenie o podstawie programowej explicite to wymieniało. A jest sporo elementów podstawy, których te tego typu testy nie sprawdzają. Nawet, gdyby zastąpić dzisiejsze testy takimi, jak PISA, to te, nie pokrywane testami zagadnienia byłyby przez nastawioną na wyniki szkołę ignorowane.
Pochwaliłem testy PISA o tyle, że one nie dyskryminują myślenia. Ale tez go nie sprawdzają. Ogromną większość tych zadań zaliczy uczeń uczący się pamięciowo, choć i uczeń rozumiejący zagadnienia nie będzie miał kłopotów. Są w tym lepsze od dzisiejszych polskich, w których bardzo często wymagany jest sztywny schemat i jakiekolwiek odejście od niego jest karane. Tak, że nawet PISA nie sprawdza myślenia. Ona tylko pozwala myśleć i przepuszcza myślących na równi z kujonami.
Przejrzałem wczoraj kilkadziesiąt tych starych zadań PISA jeszcze raz i znalazłem dokładnie jedno, o którym można powiedzieć, że sprawdza rozumienie i myślenie i nie da się na nie odpowiedzieć wykuwając na pamięć. Mamy narysowane trzy ilustracje: okrąg, kwadrat (o wymiarach takich, że mógłby być wpisany w ten okrąg), kleks (nieregularna, rozdeptana ameba, ale jednospójna, znów jej obrys zmieściłby się w tym okręgu). Trzeba było wybrać która z figur ma największe pole i która największy obwód i uzasadnić te odpowiedzi. Przyznam, że takiego zadania sam bym się nie zawahał użyć na egzaminie ustnym.
Otchłań EWD.
Nie bronię sensu EWD, wprost przeciwnie, witam w klubie przeciwników tej bzdury (patrz moja dyskusja z Magdą K.), ale prosiłaś o komentarz, więc i jako advocatus diaboli muszę czasem wystąpić 😉
Przekręt pierwszy: nie jest aż tak źle. Można (nie wiem, czy EWD to robi, ale mogłoby) wprowadzić jakiś mechanizm przeliczania (uśredniania) wyników maturalnych z różnych przedmiotów tak, by dostać tylko dwie wielkości: skomasowany wynik humanistyczny i skomasowany wynik przyrodniczy. Natomiast znacznie trudniej rozbić wynik podstawówki na dwa. Ale wydaje mi się (nie chce mi się tego liczyć…), że wzięcie dla każdego ucznia na start tej jednej liczby zarówno jako wartości startowej dla humanistyki, jak i dla nauk ścisłych, nie powinno prowadzić do statystycznie istotnego błędu na końcu, jeśli gimnazja nie są profilowane przedmiotowo.
Przekręt drugi: „that’s not a bug – that’s a feature!” – tak Microsoft czasem odpowiada na podobne zarzuty. Odczłowieczona statystyka jest fundamentalnym założeniem EWD. O to właśnie jej twórcom chodziło! Nie podoba mi się to podejście (jedna z przyczyn, dla których nie poważam EWD), ale nie nazywajmy tego „przekrętem” – oni się do tego otwarcie przyznają, głośno o tym mówią i z tego są dumni.
Przekręt trzeci: Ujęłaś skrótowo to, co ja w kilkunastu komentarzach usiłowałem wytłumaczyć Magdzie K., ale chyba mi się nie udało. Rozwinięta wersja krytyki tej słabości EWD: http://osswiata.nq.pl/stojda/2012/01/15/zydel/ (gdzie dyskusja zamiast dotyczyć priorytetów natychmiast zeszła na EWD)
Przekręt czwarty: seksizm – nawet nie zauważyłem, że wprowadzają tu jakąś korektę… Musiałbym przeanalizować staranniej algorytm EWD, by ocenić sensowność takich korekt.
Przekręt piąty: dysleksja. To mi się jeszcze bardziej podoba! Przegapiłem – dziękuję za zwrócenie uwagi. No to do mojej listy destrukcyjnych skutków używania EWD dochodzi:
Szkoły są motywowane do zachęcania rodziców do zdobywania fałszywych i naciągniętych zaświadczeń o dysleksji. Szkołą, ręka w rękę z dzieckiem i rodzicem, ma interes, by dzieci miały takie kwitki.
Przekręt szósty/siódmy: to znów jest założenie EWD. Za przekręty uznaliśmy, że uwzględnia czynniki płci i dysleksji, a nie powinno. Więc nie czepiajmy się, że nie uwzględnia innych czynników.
Przekręt ósmy: przyznam, że nie wyłapałem tego. Ale widzę tu drugą doskonałą taktykę podnoszenia EWD. Jesteś dyrektorką zespołu szkół gminnych. Ogłupiasz dzieci, by dostały jak najniższe noty ze sprawdzianu po podstawówce (to Ci niczym nie grozi, EWD dla podstawówki nie jest liczone, a jeszcze Ci wszyscy będą współczuli, że musisz pracować z tak debilnymi wsiowymi dziećmi). A teraz kujemy do egzaminu gimnazjalnego i ten zdają na przeciętnym poziomie. No i dostajesz fenomenalne EWD!

Do Twojej listy przekrętów dorzuciłbym jeszcze manipulacje językowe i interpretacyjne:
1. Autorzy zastrzegają, że EWD nie jest miernikiem jakości szkoły, ale jako taki jest postrzegane, odbierane i używane, a autorzy robią co mogą, by właśnie tak było.
2. Autorzy zastrzegają, że użyte przez nich terminy nie powinny być interpretowane oceniająco, tymczasem użyli bardzo silnie nacechowanych słów, jak „szkoła zmarnowanych szans” (przyznaję, że większość szkół, do których czuję uznanie i nie bałbym się posłać tam dziecka, właśnie do tej klasy należy).
3. (gratuluję, Jacku, bardzo celnego określenia: „Edukacyjna Wartość Dodana”) Użycie słowa „edukacyjna” tam, gdzie mierzy się nie jakość edukacji, a wyniki egzaminów. Utożsamienie jednego z drugim jest zupełnie nieuprawnione.
4. Sama nazwa „Edukacyjna Wartość Dodana” pozytywnie nacechowana, sugerująca coś cennego, do czego warto dążyć i zwiększać. Tak też jest powszechnie rozumiane i interpretowane. Autorzy (mimo zastrzeżeń, że tak nie jest) utrwalają właśnie to znaczenie EWD.

Ksawery
Wielkie dziękuję.
Za wyjaśnienie w sprawie „zaadoptowania” Rzadko mi się zdarza czytać i zgadzać się z każdym słowem. Przeszliśmy od pięknego różnienia się do pięknego zgadzania się. Nie sądzę jednak, aby we wszystkim i to jest bardzo przyjemne też.
Za EWD. Ona już się nigdy nie podniesie po naszym ataku. Może przemianujmy ją na egzaminacyjną wartość dodaną i traktujmy ją jak ten bezsensowny ranking.
Zadanie z PISA bardzo ładne. Świetnie nadające się na ludzki egzamin ustny. Myślę o zajęciu się mitem – testowe zadania na myślenie. Ale to w przyszłości.
Dziękuje Danusia w sobotni ranek
Danusia

Oczywiście, że EWD należy czytać „Egzaminacyjna Wartość Dodana” ! (spaliłem cytat z Jacka w poprzednim komentarzu… tak miało być)
EWD uważam za dużo gorsze i bardziej szkodliwe od rankingów.
Rankingi są czymś zewnętrznym, organizowanym przez niezależną prasę. Głupim, ale prasa ma do tego prawo. A szkoły nie powinny nimi się przejmować. Rozsądni rodzice też nie.
Za to EWD jest czymś, co powstało i rozwija się pod auspicjami państwowej machiny szkolnej, jako wewnętrzne narzędzie. Z niego nie korzystają rodzice (a jeśli już, to tak, jak znajoma Magdy K. – wybierając szkołę o niskim EWD). Jest używane wewnętrznie w systemie, a więc istnieje groźba, że szkoły (dyrektorzy, nauczyciele), rzeczywiście będą rozliczani z EWD i motywowani do jego podnoszenia. A to byłby czynnik dużo bardziej destrukcyjny dla (zdroworozsądkowo rozumianej) jakości uczenia, niż przejmowanie się gazetowymi rankingami.

Danuto,
Tak. W pewnych sprawach rzecz jasna – nie zawsze i wszędzie 🙂 Nie chodzi o to, że sam proces myślenia jest inny, ale spostrzegania. Całe zagadnienie zawiera się w nierozwiązywalnym (przynajmniej póki co) problemie: natura-kultura. Choć biologicznie jesteśmy „tacy sami” (bez zwracania uwagi na DNA i procesy epigenetyczne) i sam mechanizm „myślenia” jest taki sam, to każdy człowiek „myśli” inaczej, ponieważ każdy z nas żył w indywidualnych warunkach kulturowych. Część z tych warunków kulturowych nakłada się na siebie (te same wartości rodzinne, ta sama nauczycielka matematyki, ten sam podręcznik do historii, idt.).
Ksawery świetnie oddaje to, co mam na myśli. To samo można zobaczyć u dzieci, których rodzice pochodzą z dwóch innych krajów i w domu rozmawiają w obu językach, np. polskim i angielskim. Te dzieci mają milową przewagę od wszystkich, którzy uczą się drugiego języka poza domem , a nie mają z nim kontaktu od urodzenia (rzecz jasna są jeszcze różnice indywidualne).
Proces myślenia jest bardzo trudnym zagadnieniem. Mamy wiele teorii i wielu badaczy. W Polsce także, np. Lewicka, Nęcki, Falkowski. Rzecz jasna nie wszyscy zajmują się myśleniem sensu stricte – np. dr Ida Kurcz zajmuje się językiem, który bezpośrednio związany jest z myśleniem, a to z postrzeganiem, kategoryzacją, pamięcią, warunkowaniem, itd.
Chodzi o to, że żaden człowiek nie jest idealny, więc wszystko co tworzymy jest dalekie od ideału. Nie ma testu, który byłby idealny, jak nie ma teorii, która byłaby niepodważalna (chyba, że w naukach ścisłych – fizyce, czy chemii). Możemy tylko dążyć do ideału, bądź zakreślać pewne ramy (jak testy działające tylko w jednej kulturze i tylko do pewnego czasu). Pytanie, czy warto do tego dążyć? W sprawie testów szkolnych, czy EWD – moim zdaniem, nie.

Dowód twierdzenia też ma coś wspólnego z kulturą! Ze zwyczajem, tradycją i sposobem nauczania w szkole.
Przykład: na Dalekim Wschodzie (znam z bezpośredniego kontaktu przykład z Indonezji) nadal uczy się w szkole matematyki w oparciu o Elementy – w uporządkowany, tradycyjny, aksjomatyczno-dedukcyjny sposób. W Polsce uczy się matematyki dość chaotycznie, a geometrii raczej w ujęciu algebraiczno-kartezjańskim, niż euklidesowym.
Założę się, że moja znajoma Indonezyjka bez problemu przeprowadzi dowód twierdzenia Pitagorasa dzieląc kwadrat narysowany przy przeciwprostokątnej na trójkąty i składając z nich te dwa mniejsze. A polskie dziecko – nawet myślące i po dobrej szkole – nie ma pojęcia jak podejść do dowodu tego twierdzenia. Te najbardziej inteligentne i najbardziej myślące polskie dzieci wręcz widzą rzecz w odwrotnym porządku: twierdzenie Pitagorasa to definicja metryki w przestrzeni kartezjańskiej! (może nie nazywają tego w ten sposób, ale tak to rozumieją).

Tu akurat, Michale, nie złapałeś, bo to właśnie w Indonezji uczy się w greckim stylu – bardzo uporządkowanym i analitycznym, a polska szkoła od tego odeszła na rzecz niezbyt uporządkowanego pragmatyzmu.
Ale oczywiście – te różnice socjologiczno kulturowe, o których mówisz, mają ogromne znaczenie. Jeszcze większe u młodszych dzieci (patrz dyskusja o 5-letnim Japończyku, dużo lepiej radzącym sobie z nożem i widelcem, niż pięcioletni Europejczycy – blog APP+GKK).
Duże znaczenie widzę też w języku. Kilkukrotnie zwracał na to uwagę W.Szwajkowski. Jedne języki są bliższe matematycznemu wywodowi, inne od niego odchodzę. Przykładem może tu być polskie podwójne przeczenie (W.Sz. podawał przykłady dzieci, które przez to schodziły w maliny błędów logicznych w rozumowaniu). I tu znów polskie dzieci przegrywają do angielskich…

Sądzę, że trudno o taki przykład.
Ale są rodzaje myślenia (rozumowania, wnioskowania, argumentacji), do których dzieci w pewnych kulturach są przyzwyczajone i przychodzi im to z łatwością, a od dzieci z innych kultur wymaga to dużo więcej wysiłku intelektualnego.
Wracając do przykładu z dowodzeniem twierdzeń: dziecko, wychowane w społeczeństwie, gdzie matematyki uczy się w XIX-wieczny sposób (bazując na Euklidesie, a potem idąc do Hilberta, Russella, etc., traktując matematykę jako strukturę pojęciową, a nie wyłącznie narzędzie pod inżynierię i fizykę) umie sobie z tym poradzić. Dziecko uczone w „nowoczesny” sposób (gdzie w ogóle w szkole nie przeprowadza się dowodów, a matematyka jest uczona jako narzędzie do praktyczno-inżynierskich problemów), nie udowodni nawet trywialnego twierdzenia. Te dzieci nawet nie wiedzą co to znaczy „udowodnić”. Nie widzą różnicy, pomiędzy „uzasadnić”, „przekonać kogoś”, a „udowodnić”.
Ok – zrobię eksperyment, gdy moi uczniowie powracają z zimowych wakacji. Części z nich sam uczyłem Euklidesa, części nie. Poproszę wszystkich o przeprowadzenie dowodu twierdzenia Pitagorasa, zobaczę, jak sobie poradzą.

Panowie
Bardzo dziękuję.
Faktycznie przekonaliście mnie do takiego poglądu: Dla różnych kultur różne zadania za trudne i różne łatwe. Ale sprawa dotyczy pewnego marginesu, bo jednak w masie myślenie jest niezależne od kultury. Czy tam może być?
Moje pytanie miało na celu przygotowanie do rozważań na temat pytań testowych sprawdzających myślenie. Może któryś z Panów by go podjął? Mamy taki mit, że taki test jest możliwy. Podejrzewam, że to mit, ale może mnie przekonacie, że nie?
IBE pracuje nad takimi testami i jest przekonane, że można zmienić obecne na takie właśnie. Sztab ludzi nad tym pracuje, głupio by było, gdyby było to zadanie nie do wykonania.
Danusia

Wydaje mi się, że testy sprawdzające myślenie w oderwaniu od posiadanej wiedzy, to coś w rodzaju testu IQ. Tylko po co to szkole?

W pełni zgadzam się, że egzaminy/testy w trakcie uczenia powinny być czymś innym od egzaminów podsumowujących. Sposób sprawdzania wiedzy w trakcie powinien być pozostawiony swobodnej decyzji nauczyciela. Jego sprawa, czy urządza klasówkę, czy odpytuje przy tablicy, czy używa jeszcze innych form. Z mojej perspektywy nauczania indywidualnego w ogóle żadne formy nie są tu potrzebne – lekcje oparte na dialogu są doskonałym sposobem sprawdzenia wiedzy i weryfikacji skuteczności uczenia. Choć, oczywiście, zgadzam się, że takie podejście jest możliwe tylko przy pracy z pojedynczymi uczniami lub najwyżej w kilkuosobowych grupach.
Będę natomiast bronił egzaminów (nie testów!) podsumowujących. Potrzebne są zarówno jako ostateczna „kontrola jakości”, potrzebne są też, by certyfikować, że dany etap nauki został przez ucznia zakończony pomyślnie i uczeń opanował wiedzę, będącą podstawą konieczną do dalszej nauki albo wykorzystywania umiejętności w życiu społecznym. Ale byłbym za ograniczeniem tych egzaminów do wyniku binarnego: zdał/nie zdał, przeszedł/nie przeszedł do następnej klasy, dostał maturę/nie dostał, dostał prawo jazdy/nie dostał, może pracować z instalacjami elektrycznymi/nie może, etc.
W pełni zgadzam się z Danusią, że szeregowanie uczniów egzaminem końcowym jest chore. Wynik na dużej skali liczbowej jest dla mnie nieporozumieniem, wynikającym z przyjętego założenia, że egzamin końcowy jakiegoś etapu zastępuje procedurę rekrutacyjną do następnego.
Przywróćmy egzaminy wstępne, tym samym ograniczając znaczenie egzaminów końcowych!

Oczywiście, że końcowe egzaminy tez powinny być wewnętrzne!
A niby jaką masz maturę (nie wypominam Ci wieku…)? A jaki dyplom studiów? Państwowy? Skądże! Twojej uczelni i Twojego liceum.
Wymogi na ten egzamin powinny być w miarę zestandaryzowane, ale potem niech szkoły same go prowadzą. Wiadomo marna szkoła da dyplom komuś u mniejszej wiedzy, niż elitarna. Ale co to szkodzi? Byle te marne szkoły nie przekraczały granicy przyzwoitości i nie odchodziły od standardu wymagań zbyt daleko. Pewien nadzór państwowy nad tymi egzaminami powinien być – wolałbym, żeby technikum elektryczne w Koluszkach nie dawało dyplomów uczniom, którzy nie wiedzą co znaczy niebieski, a co czarny kolor przewodu, bo to mnie może potem kopnąć prąd… Ale nadzór państwowy nad egzaminami wewnętrznymi, a nie zunifikowane egzaminy zewnętrzne.

Ja nigdy nie uważałem zewnętrznych egzaminów za coś sensownego…
Obowiązkowa matura z matematyki – zdecydowanie tak!
Ale nie taka, jaką mamy dziś. Dzisiejsza nie tylko z matematyki, ale z każdego innego przedmiotu jest bez sensu…
Ale takie matury z matematyki, jaką Ty zdawałaś (a ja nie musiałem, bo miałem wygraną olimpiadę 😉 ) były jak najbardziej sensowne.

Ksawery
A po co ja zdawałam tę maturę z matematyki? Też brałam udział w olimpiadzie i wiadomo było, że matmę znam. A najlepiej o tym świadczy to, że wybrałam matmę na studiach i dałam sobie radę. Wtedy, jak i teraz nie było trudno dostać się na studia, szczególnie na studia ścisłe. Gorzej już był na nich wytrwać. Pewnie wiesz, bo mało kto wytrzymywał np. na fizyce na UW.
Za to moje koleżanki i koledzy humaniści, którzy świetnie sobie teraz radzą w życiu, zapamiętali obowiązkową maturę z matmy – jako koszmar i do niczego im potem niepotrzebny.
Ja bym ludzi nie katowała królową nauk. Naprawdę wiedza gimnazjalna człowiekowi nieścisłemu wystarczy, oby ją tylko w gimnazjum opanował.
Tu się pewnie w poglądach różnimy.
Ale sam mówisz, że obecny wariant matury jest zły, więc może zanim coś wprowadzimy uczyńmy to dobrym i sprawdźmy czy nam się udało?
Cel nie uświęca środków.
D

Odpowiem Ci na pytanie po zdawałaś maturę z matematyki, jeśli uzasadnisz po co zdawałaś maturę z polskiego. Postaram się stworzyć możliwie ścisłą paralelę.
Koledzy wybierający się na studia na politechnikę albo medycynę (świetnie teraz radzący sobie w życiu) zapamiętali maturę z polskiego jako koszmar, który do tej pory śni im się po nocach i to do niczego im nie potrzebny.
Obawiam się, że tak długo jak matura będzie testem a nie egzaminem – nie da jej się uczynić sensowną. Ani z matematyki, ani z innych przedmiotów.

Nie przeceniałbym tu negatywnej roli oceniania. Raczej postawiłbym na to, że nieformalne spotkania są oparte o wewnętrzną motywację do uczestniczenia w nich, a nie o sprawdzanie listy i bat przymusu szkolnego. Uczestniczą w nich tylko chętni – ci, którzy chcą się czegoś nauczyć. A w typowej szkolnej klasie 90% chce wyłącznie doczekać do dzwonka i mieć święty spokój.

Danusia od dawna promuje „Ocenianie Kształtujące” – mające być właśnie tym, czego szukasz…
Nie dołączyłem do tego klubu „OK”, bo z mojej perspektywy indywidualnego uczenia – ocenianie w ogóle nie ma znaczenia. Ale jeśli już, to to co robię jest właśnie dawaniem uczniom informacji zwrotnej w nieformalny, ale doskonale zrozumiały sposób.
Ale z mojej perspektywy ocenianie w szkole nie ma większego znaczenia i nie widzę też po swoich uczniach jakichś strasznych skutków tradycyjnego systemu oceniania. Czasem muszę im powiedzieć, żeby się nie przejmowali jedynką, a czasem przyciąć, gdy jakaś piątka za bardzo wbije ich w samozachwyt, ale nie jest to najgorsza szkoda, jakiej doznają w szkole.

Oj napisaliście się, że tylko ocenić by trzeba było…A może jakiś test końcowy, co zapamiętaliście z Waszych wypowiedzi?
Słuchałam audycji w trójce, przeczytałam Wasze wypowiedzi.
W zależności od czasu, w którym mówi się w polskiej szkole i szkoli na wszelkiego rodzaju warsztatach-konferencjach o EWD , opinia jest różna.
Pamiętam początki EWD w polskiej szkole: zachwyty, szkolenia. Nawet dyskusje jak to jest w innych systemach, m.in w Anglii, gdzie bierze się (brało) pod uwagę płeć, pochodzenie uczniów, pobierane zasiłki.
W Polsce jeszcze nie, cały czas nie.
Za testami , ja osobiście, nigdy nie byłam. Ale przekonały mnie opinie bardzo wielu znamienitych , którzy znają się na oświacie.
Zawsze miałam problem z wystawianiem ocen(pracuję w szkole 25 lat, uczę historii), szczególnie na semestr lub koniec roku, ocena sumująca.Wolę jednak z uczniami pracować nie dla oceny. Wiem, że uczniowie są bardziej zaangażowani jeżeli nie robią czegoś bo ich ocenię. Szczególnie dotyczy to słabszych. Ale czy zawsze możemy tylko dawać informacje zwrotną? Czy to źle , że pracownik oczekuje „zapłaty” za pracę. Uczniowie też tego oczekują. Czy my dorośli będziemy pracowali za pochwały lub informacje zwrotne?
Mam bardzo mieszane uczucia, szczególnie w chwili wystawiania ocen na I semestr, no i jeszcze zachowanie…
I jeszcze ranking szkół na podstawie EWD lub wyników testów(egzaminów). Zawsze twierdziłam i miałam obiekcje co oceny pracy szkoły, oceny jakości na podstawie wyników na egzaminach końcowych.Same wyniki na nic się zdadzą i nie dają pełnego obrazu szkoły. Inaczej wygląda to w mieście takim jak Warszawa inaczej na tzw. prowincji.
Na prowincji bardzo często cieszymy się, że uczniowie chodzą do szkoły, bo np.wcześniej bywało różnie. Pamiętajmy, że są dzieci z różnych środowisk:z domów dziecka, dzieci z rodzin patologicznych.
Bardzo różnie wygląda to w naszym kraju i zależności są bardzo różne (środowisko ucznia). Na prowincji, gdzie jest jedna szkoła rodzice nie maja co wybierać, również Ci, którzy mają wiedzę, że edukacja jest ważna.
I jeszcze jedna wątpliwość , która nasunęła mi się po przeczytaniu wypowiedzi.
Czy wszyscy uczniowie muszą mieć maturę? Czy wszyscy uczniowie muszą zdawać na studia i je kończyć?
Oczywiście, że nie. To akurat nie podlega dyskusji. Potrzebni są wykształceni uczniowie w konkretnych dziedzinach, potrzebni są wychowani uczniowie, otwarci na zmiany, pomysłowi, radzący sobie w życiu bez pomocy opieki społecznej czyli kreatywni, potrafiący nawiązać relacje interpersonalne. Ale czy te umiejętności zmierzymy testami końcowymi i EWD?

„Może to dzieci powinny „płacić” za możliwość nauki?”
Ale tak właśnie jest w prywatnym nauczaniu i (choć w mniejszym stopniu) w szkołach prywatnych.
Dziecko, które przychodząc na lekcję przynosi mi stówę, ma pełną świadomość, że to ono (jego rodzice) tu płacą, a nie jemu należy się zapłata.
O ile dziecko czuje pewną wspólnotę interesów z rodzicami, o tyle nie obchodzą go wydatki podatnika. Przymus szkolny oznacza, że nie tylko nie czuje, że płaci za coś z czego korzysta, ale wprost przeciwnie – wbrew swojej woli uczestniczy w czymś, czego nie chce. Należy więc mu się za to odszkodowanie.