Co zrobić, aby przyciągnąć i skupić uwagę uczniów, bez podnoszenia głosu?
Przede wszystkim uczniowie muszą wiedzieć, jakich zachowań oczekuje od nich nauczyciel, co rozumie pod pojęciem skupienia uwagi. Czy to oznacza brak rozmów, patrzenie na tablicę, a może notowanie w zeszycie?
Przedstawię 7 sposobów na przyciąganie uwagi uczniów. Wszystkie wymagają współpracy z uczniami, stanowią pewną umowę z nimi, co wymaga ich zgody.
- Klaskanie
Zamiast podnoszenia głosu nauczyciel klaszcze w ręce. Jest to tak samo skuteczne, jak podnoszenie głosu, ale ma znacznie pozytywniejszy wydźwięk dla uczniów. Można umówić się z uczniami na pewien wzór klaskania, a nawet go z uczniami przećwiczyć. Uczniowie mogą dołączyć do klaskania, aż do momentu, gdy wszyscy zakończą rozmowy i skupią się nad zadaniem.
Można zmienić klaskanie na inny dźwięk, np. pewien trzask. Wtedy uczniowie muszą wsłuchać się, aby usłyszeć dźwięk i go powtórzyć, to przyspiesza przejście do skupienia się.
Już samo ustalanie z uczniami dźwięku przywołującego do skupienia, działa jak porozumienie z uczniami i przynosi dobre efekty.
- Podniesiona ręka
Jest to umowa zwarta z uczniami, polega na tym, że jeśli nauczyciel podnosi rękę, to uczniowie, którzy to zobaczą również podnoszą rękę i przestają rozmawiać. W końcu każdy uczeń widzi innego ucznia z podniesioną ręką i przestaje mówić.
Aby uatrakcyjnić metodę, można zaproponować uczniom pokonywanie czasu potrzebnego na osiągnięcie milczenia w klasie i uczniowie mogą przekraczać swoje rekordy.
- Odliczanie
Nauczyciel rozpoczyna odliczanie, zwykle od 10 w dół (można zmieniać wyjściową liczbę w zależności od potrzeb uczniów), gdy uczniowie słyszą odliczanie, dołączają do odliczania, dopóki wszyscy uczniowie nie wezmą w tym udziału. Gdy cała klasa wypowie – zero, wszyscy uczniowie milczą i skupiają swoją uwagę na tym, co mówi nauczyciel. Podobnie jak poprzednio sposób ten włącza wszystkich uczniów, ale tym razem też głosowo.
- Reakcja na sygnał
Nauczyciel ustala z uczniami pewien sygnał i sposób reakcji na niego. Jeśli nauczyciel daje ten sygnał, to uczniowie mają za zadanie zareagować w ustalony sposób. Ten sposób wymaga od uczniów, nie tylko słuchania, ale również przerwania rozmów i wykonania odpowiedzi na sygnał.
Można zaangażować uczniów w proces tworzenia sygnałów i odpowiedzi, to zwiększa skuteczność metody.
- Dźwięk/stoper
Podobnie jak poprzednio wykorzystywany jest dźwięk, ale nie jest to glos nauczyciela. Może to być np. stoper.
Nauczyciel daje uczniom zadanie do wykonania w grupach i określa czas na jego wykonanie. Uruchamia stoper lub cicho grany utwór i oczekuje, że uczniowie zakończą rozmowy i przystąpią do zadania i będą pracować az do sygnału końcowego.
- Błysk światła
Ten sposób jest dobry wtedy, gdy potrzebna jest natychmiastowa uwaga uczniów. Działa podobnie, jak przy rozpoczęciu spektaklu teatralnego, gdy odzywa się gong lub gaśnie światło i ostrzega widzów, że zaraz zacznie się przedstawienie. Jest to rodzaj umowy z uczniami, że ten błysk oznacza szybkie skierowanie wzroku na nauczyciela.
Ten sposób przydaje się, gdy nauczyciel na przykład chce na chwilę przerwać pracę grup, aby podać uczniom dodatkową informację.
- Szept
Nauczyciel usłała z uczniami zasadę: „Mówię tylko raz”. Przed podaniem polecenia ścisza głos do szeptu. Wtedy uczniowie przestają mówić, aby usłyszeć polecenie, które nie będzie powtórzone.
Wszystkie te sposoby, oparte są na partnerstwie w nauczaniu pomiędzy nauczycielem i uczniami, stanowią rytuał klasowy. Można je wprowadzić, gdy jesteśmy z uczniami „dogadani”.
Inspiracja artykułem Rachel Fuhrman z 27 stycznia 2022 roku
https://www.edutopia.org/article/7-attention-getters-use-instead-raising-your-voice
