Błędy i możliwość ich popełniania mają kluczowe znaczenie dla nauczania.
Wiele razy ten temat był już podnoszony w artykułach edukacyjnych. Tym kilka praktycznych pomysłów w nowej odsłonie.
Badania wykonane przez The Annual Review of Psychology pokazują, że uczniowie, którzy popełnili błąd lepiej zapamiętują prawidłowe odpowiedzi i rozwiązania. Ale największy zysk z przyzwolenia na popełnianie przez uczniów błędów płynie do nauczyciela. Może bazować na krytycznym myśleniu uczniów, a nie tylko na odtwarzaniu przez nich przekazu nauczycielskiego.
Dlaczego popełniłeś ten błąd?
W pracy z błędem nie jest tak ważne skorygowanie go, ważniejsze jest zastanowienie się, jaka jest przyczyna rozumowania prowadzącego do błędu. Kluczowe jest zapytanie ucznia popełniającego błąd: „Dlaczego tak sądzisz?”. Może się okazać, że przyczyna tkwi głębiej lub pochodzi z braku zrozumienia całej koncepcji. To bardzo dobre wyjście do zobaczenia przez ucznia błędów we własnym rozumowaniu.
Jakie błędy przewidujemy?
Pewnym sposobem jest rozważenie wraz z uczniami, jakie błędy mogłyby być popełnione. Uczniowie mogą je przewidzieć. Na przykład przy dodawaniu ułamków o różnych mianownikach, uczniowie sami mogą przewidzieć, błąd w postaci dodania liczników i mianowników do siebie lub inną błędną procedurę.
Test wielokrotnego wyboru
Uzupełnieniem tego sposobu jest poproszenie uczniów o wypełnienie testu wielokrotnego wyboru, w którym są odpowiedzi błędne i prawidłowe. Uczniowie przy wypełnianiu testu, muszą rozważyć każdą odpowiedź i zauważyć, które są błędne.
Wymyśl błąd
Innym dobrym sposobem jest zachęcenie uczniów do wymyślania błędnych rozumowań. Może to być błędne wnioskowanie, nieprawdziwe założenia, niezauważalne błędy wpływające na uzyskanie nieprawidłowej odpowiedzi. Jest to trudne zadanie, ale jeśli nauczyciel sam daje uczniom polecenia w postaci znalezienie błędu w jego rozumowaniu, to uczniowie z czasem zachęca się do tworzenia takich zagadek.
Który błąd jest mniejszy?
Korzystne dla uczenia się może być przeanalizowanie dwóch błędnych odpowiedzi i zastanowienie się, która z nich jest „bardziej” poprawna. W matematyce może być tak, że jeden z błędów polega np. na niepoprawnych rachunkach, a inny na błędnym rozumowaniu. W innych dziedzinach jest to też możliwe, np. w wypracowaniu mogą być błędy ortograficzne lub strukturalne. Analiza jakości błędu pomaga zauważyć subtelności.
Stosując te sposoby, zaprzyjaźniamy się z popełnianiem błędów i jednocześnie pogłębiamy uczenie się.
Inspiracja artykułem Maghan Laslocky z 30 kwietnia 2021 r.
