Trudno przecenić role informacji zwrotnej w procesie uczenia się. Profesor John Hatti w swoich metabadaniach określił skuteczność przekazywanej przez nauczyciela uczniom informacji zwrotnej na – 0,73, co jest jednym z najlepszych wyników, wśród różnych interwencji pedagogicznych.
Ocenianie kształtujące radzi, aby w informacji zwrotnej występowała przewaga docenienia nad krytyką.
W tym wpisie poprę to zalecenie.
John Gottman badał udane małżeństwa. Zauważył, że pary, które potrafiły poradzić sobie z konfliktem, używały w rozmowach 5 pozytywnych informacji na jedną negatywną. Do tych pozytywnych interakcji zaliczane były: wyrazy uznania, docenienia, empatia, poczucia humoru i akty dobroci.
Podobne badania były wykonane w innych kontekstach, na przykład w rozwiązywaniu konfliktów wynikających ze złego zachowania uczniów w szkole. Wykazano, że lepsze efekty uzyskuje się gdy stosunek uwag pozytywnych jest wyższy niż negatywnych. Zauważono, że wtedy uczniowie są bardziej skłonni do zachowywania się właściwie i rzadziej zakłócają spokój.
Dzięki pozytywnym opiniom uczniowie mają większą więź z rówieśnikami i nauczycielami oraz postrzegają klasę jako bezpieczne i wspierające środowisko uczenia się
Pochwały i zachęty zwiększają zaangażowanie i motywację uczniów. Skutkuje to większym zaangażowaniem uczniów w naukę i większą wytrwałością w obliczu trudnych zadań. Częste wyrażanie pozytywnych opinii i udzielanie wsparcia uczniowi korelują z większymi sukcesami i osiągnięciami uczniów w nauce.
Stosunek uwag dodatnich do ujemnych sprawdza się też w przypadku dorosłych, na przykład w kontaktach dyrektor – nauczyciel. Może to pomóc motywować i zachęcać nauczycieli do pracy nad doskonaleniem nauczania.
Gottman zaleca stosunek 5:1, a jak będzie, gdy ograniczymy informację zwrotną tylko do pozytywów? Jaki będzie skutek, gdy zaniechamy słówka – „ale”?
Wbrew pozorom, nie jest łatwo chwalić, krytykowanie jest znacznie łatwiejsze, chwalenia często wydaje się być niezręczne, a pominiecie krytyki mało rozwojowe.
Chwalenia bez krytykowania trzeba się nauczyć.
Ben Bissel proponuje pięć elementów pochwały . Uważa, że
aby pochwała była skuteczna, musi być autentyczna, konkretna, bezpośrednia, czysta i prywatna.
- Autentyczna– chwalona osoba musi być przekonana, że pochwala jej się należy.
- Konkretna– chwalimy za coś konkretnego, a nie ogólnie.
- Natychmiastowa– chwalimy wtedy, gdy rzecz się dzieje.
- Czysta– bez intencji, aby nastąpiła jakakolwiek poprawa, bez słowa – „ale”.
- Prywatna– lepiej, gdy ma miejsce w indywidulanym kontakcie niż publicznie.
Ben Bissel sugeruje, aby uczniów często chwalić, nawet za każde najmniejsze osiągnięcie.
Zaczerpnięte z artykułu Michaela Gaskella