Pojęcia: „lider” i „menedżer” są często używane zamiennie, ale w rzeczywistości bardzo się różnią. Menedżer dba, aby wszystko przebiegało zgodnie z ustalonymi odgórnie planami, a lider wspólnie z pracownikami wyznacza kierunek, inspiruje i motywuje zespół do działania.
Dobre przywództwo powinno opierać się na liderstwie, a nie tylko na sprawnym menadżerstwie.
Artykuł, z którego korzystam odnosi liderstwo do firmy, ja jednak pomyślałam o liderze – dyrektorze szkoły, a także o nauczycielu – liderze swoich uczniów.
Omówię pięć cech charakteryzujących dobrego lidera w firmie, na stanowisku dyrektora szkoły i nauczyciela w klasie szkolnej.
- Lider nastawiony na innych.
Lider w firmie
- Stosuje takie same wymagania do pracowników i do siebie.
- Nie sądzi, że ma specjalne prawa i może je wykorzystywać i że zasady, które dotyczą wszystkich innych, nie dotyczą jego.
- Zasięga opinii innych, bierze je pod uwagę.
- Mówi: „zrobiliśmy wspólnie”. Przeciwnością takiej postawy jest nastawienie na siebie – „to ja zrobiłem, to ja sam wymyśliłem”.
- Częściej używa słowa „my”, niż – „ja”.
Dyrektor szkoły
Współpracuje ze swoimi nauczycielami, określa wspólnie z nimi plany; słucha wskazówek innych; docenia wkład innych nauczycieli; jest pierwszym nauczycielem w szkole, czyli pokazuje i dzieli się własnym doświadczeniem w nauczaniu.
Nauczyciel – lider uczniów
Traktuje uczniów po partnersku; nie uważa, że ma specjalne prawa (np., że ma prawo się spóźniać); pyta uczniów o zdanie i bierze ich opinie pod uwagę planując lekcje; tworzy z uczniami wspólną drużynę, podkreśla, że sukces jest wspólny.
- Lider stale się uczący
Lider w firmie
- Każdego dnia uczy się i wchłania coś nowego, nie osiada na laurach.
- Pyta innych o zdanie – co należy robić?
- Umie prosić o pomoc.
- Jest otwarty na nowości i próby.
Dyrektor szkoły
Doskonali się w zarządzaniu i w nauczaniu; włącza innych nauczycieli w decydowanie; potrafi poprosić innych o pomoc; proponuje nauczycielom wypróbowanie nowych idei.
Nauczyciel – lider uczniów
Pokazuje uczniom, że stale się uczy; proponuje uczniom wypróbowanie nowych sposobów; nie jest wszystkowiedzący; potrafi prosić uczniów o pomoc.
- Lider, którego czyny są zgodne ze słowami
Lider w firmie
- Jasno komunikuje plany
- Zapowiada, co zamierza zrobić i informuje o wynikach.
- Działania i decyzje są celowe i wspierają określoną inicjatywę.
- Określa kryteria sukcesu dla podejmowanych działań.
Dyrektor szkoły
Systematycznie informuje nauczycieli o planach (przed ich realizacją), jest w stałym kontakcie z nauczycielami; określa na czym polega sukces; wyjaśnia – jak plany wynikają z celów.
Nauczyciel – lider uczniów
Wyjaśnia uczniom – czego i dlaczego mają się uczyć; określa kryteria sukcesu do lekcji, zadania i sprawdzianu.
- Lider przedsiębiorczy
Lider w firmie
- Jest wizjonerem, który wyznacza ścieżki rozwoju organizacji.
- Wprowadza idee w czyn.
- Sprawdza, gdzie znajduje się organizacja, dokąd warto się udać i jak się tam dostać (przy wsparciu i współpracy całego zespołu).
- Jest skłonny podjąć niezbędne ryzyko
- Dzieli się pomysłami z innymi, słucha ich opinii.
Dyrektor szkoły
Prowadzi Radę Pedagogiczną pokazując jej nowe trendy i idee; proponuje nowe działania i projekty, sam bierze udział w ich realizacji; potrafi adekwatnie ocenić możliwości szkoły i nauczycieli.
Nauczyciel – lider uczniów
Jest pasjonatem swojego przedmiotu i razem z uczniami zgłębia jego tajniki; pokonuje wraz z uczniami lukę pomiędzy: tym gdzie są, a tym – gdzie powinni być.
- Lider stawiający na ludzi.
Lider w firmie
- Rozumie, że ich ludzie są najcenniejszym produktem firmy.
- Pomaga innym, gdy potrzebują pomocy.
- Pozwala pracownikom ryzykować.
- Skupia się na rozwoju i szkoleniu pracowników.
- Stara się być coachem dla swoich pracowników.
- Swoja postawą motywuje pracowników do pracy.
- Stale i na bieżąco informuje zespół, o tym jak przebiega praca i o występujących trudnościach.
Dyrektor szkoły
Ceni swoich nauczycieli; udziela nauczycielom pomocy, gdy o nią poproszą; pozwala na podejmowanie wyzwań i ryzyka; dba o doskonalenie nauczycieli; jest coachem dla nauczycieli; okazuje empatię nauczycielom; stwarza warunki do motywacji nauczycieli; jest w stałym kontakcie z nauczycielami.
Nauczyciel – lider uczniów
Chce pomagać uczniom się uczyć; rozumie, że szkoła jest dla uczniów; udziela pomocy uczniom; chętnie pomaga uczniom w ich sprawach osobistych, zna swoich uczniów; stwarza warunki do motywacji uczniów do nauki; jest w stałym kontakcie z uczniami.
Inspiracja artykułem Barta Fanelli
