Co jest zadane?

Dorzucam.
Pokaż co potrafisz. Zaprezentuj co zrobiłeś sam w domu. Co udało się tobie zrobić, z czym nie poradziłeś sobie.
Czasem stosowałem taką metodę sprawdzenia zadania domowego: proszę zadawać pytania dot. zadania domowego. Co nie udało się, na czym potknąłeś się ? Dopóki zadajecie pytania – ja nie odpytuję was (miałem sposoby na pilnowanie aby pytania były uczciwe). Bywało, że takie sprawdzanie zajęło całą lekcję. I było dużo radości i dużo piątek lub plusów.
Wiele (może za wiele) czasu poświęcałem na pytania uczniów słabych. Sytuacja, gdy uczeń słaby przychodzi do mnie z informacją: do tego miejsca zrobiłem, dalej nie potrafiłem – była dla mnie wielkim sukcesem.

Napisała do mnie jedna z nauczycielek: „W swojej pracy coraz częściej cenię (mam nadzieję, że uczniowie też) tzw. pracę domową „odroczoną”, do wykonania na pojutrze, czy za dwa, trzy dni. Daję czas, pozwalając nawet małym dzieciom (jeszcze z pomocą rodziców ;-)) na podjęcie decyzji, zaplanowanie, kiedy praca ma być wykonana (dziś, jutro, w ostatniej chwili, w całości, w części?)”
Fajny pomysł, uczy odpowiedzialności za własna naukę. A nauczycielka uczy w początkowych klasach szkoły podstawowej!
D

Świetne. Pozwolić dziecku zmagać się z ze sobą, z czasem, z własnymi słabościami.
WYBÓR – możliwość i konieczność dokonywania wyborów. Za mało jest tego w szkole. Dla uczniów, ale i dla nauczycieli.
Przykład zadania domowego:
– zrób zadnia nr 3 i 5
– zrób zadania nr 3 i 5 lub zadania 2 i 4
Inny przykład: czytanie lektury. Całość dla chętnych, ale naprawdę – bez oszukiwania, bez próby prześlizgnięcia się. Wystarczy zapytać: z Was przeczytał całość ? I dla tych uczniów szanse na piątki i szóstki. I nie karać tych, którzy nie dali rady przeczytać Chłopów, Lalki czy Pana Tadeusza w całości. Wystarczy nagrodzić tych, którzy przeczytali. Niech poczują się „lepsi”, niech poczują się elitą.

Pełna aktywność zaczyna się wtedy, gdy mamy do czynienia z możliwością wyboru, gdy możemy z czegoś zrezygnować. Dobrze byłoby pamiętać o tym już od klasy pierwszej. Może wtedy frekwencja wyborcza byłaby wyższa – za około 20 lat.

Zadanie domowe odroczone. Pójdźmy dalej: cały program z jednego działu lub semestru jako dobrowolne zadanie domowe. Dla utalentowanych pasjonatów. Nadają się do tego szczególnie matematyka i historia. Może to być program w formie papierowej lub cyfrowej. Powinien być przygotowany lub oferowany przez MEN. A może już są takowe, a ja o tym nie wiem ?
Dodatkowa korzyść: inspiracja dla rodziców. Ja chciałbym być zainspirowany takimi programami z matematyki, historii, j. angielskiego, a najbardziej z j.rosyjskiego.

Wracam do wspomnień. Lekcja matematyki, listopad
– Aniu i Józiu, planuję dla was piątkę na pierwszy semestr (wtedy nie było chyba jeszcze szóstek). Od dzisiaj siadacie razem w ostatniej ławce i robicie z matematyki co chcecie. Zadania domowe możecie odrabiać lub nie – jak chcecie. Nie będę was odpytywał na ocenę. Będziecie tylko pisać sprawdziany pisemne.
I robili co chcieli, czasem nie była to matematyka tylko inne przedmioty. I nie nudzili się. Na koniec roku mieli piątki. Nie byli oboje geniuszami, więc w następnej klasie nie podołali takim wymaganiom i pracowali razem z wszystkimi. I też mieli tylko piątki.
Najwyższy poziom zaufania między nauczycielem i uczniem – rób co chcesz, ja jestem do twojej dyspozycji.
Rób co chcesz – chyba ktoś tak napisał skrót dziesięciu przykazań dla człowieka przyzwoitego. Tak mi się wydaje, że po francusku.

Jeszcze o wyborach. Dygresja: możliwość wyboru = konieczność wyboru. To jest wspaniałe. To jest szczególnie potrzebne nauczycielom. W tej chwili nauczyciel jest tak programowany i sterowany, że nie ma okazji do dokonywania wyborów. Wszystko musi. To się przenosi na uczniów. A to jest niedobre i groźne dla jednostki, społeczeństwa, demokracji i państwa.
Za mocno powiedziane ? Zbyt pesymistycznie ?

Jeszcze o wyborach.
Klasa 8 szkoły podstawowej. Zaproponowałem wyjazd na koncert w filharmonii. Kto chce, a nie standardowo wszyscy lub prawie wszyscy. Zgłosiły się trzy osoby. I pojechaliśmy.
Wycieczka szkolna do kina lub teatru to coraz większy problem wychowawczo-etyczny. Byłby mniejszy gdyby nie towarzyszyły takiemu wyjazdowi możliwości = konieczności wyborów.

Podsumowanie.
Nurtuje mnie jedno pytanie: czy polska szkoła ewoluuje we właściwym kierunku i w odpowiednim tempie ? Zacząłem czytać książkę o naszej oświacie. Książka jest z 2004 roku. Kończy się rok 2010. Czas szybko płynie. Niedługo będzie 2016. O jakiej szkole będziemy wtedy rozmawiać ?

„widzę wiele wspaniałych nauczycieli, aż wzruszenie ściska za gardło.”
To budzi mój niepokój, chwilami nawet gniew. To ma swoje drugie dno. Widzę tutaj zagrożenie. Wyszukiwanie spaniałych nauczycieli, „chwalenie się” nimi, opieranie się na nich. To jest jedna z przyczyn braku skutecznej ewolucji naszej oświaty. Ofiarami takiej PRAKTYKI jest większość uczniów, czyli prawie my wszyscy.
Czy ta opinia jest zaskakująca, zadziwiająca, pesymistyczna, obrazoburcza, pozbawiona podstaw ?

Pozostaje aktualne pytanie: czy oczekujemy innej szkoły ? Jeśli nie, to możemy być spokojni. Jeśli tak, to kiedy doczekamy się ?
Ewolucja ma sens, jeśli przynosi efekt rewolucyjny.

Jeszcze o wyborach.
Pozwolić uczniom różnić się, prowokować do różnienia się. Niech widzą , że jedni potrafią przeczytać Pana Tadeusza, a inni nie. Nie udawajmy , że jesteśmy tacy sami, że mamy podobne możliwości. Nie starajmy się robić z uczniów homogenicznej masy.
Ale tak nie można w tradycyjnej szkole. I nie pomogą tu najwspanialsi nauczyciele. Wszak Pan Tadeusz to lektura obowiązkowa dla WSZYSTKICH. Więc ujarzmiajmy uczniów i udawajmy , że przeczytał ją każdy.

Panie Wiesławie,
To jest prywatna uwaga do Pana.
Czytam Pana komentarze i się zastanawiam, czy możemy trochę szerzej współpracować w ramach CEO? Jeśli tak to proszę o maila i zapraszam na rozmowę do naszego biura. Pozdrawiam

e-maila wysłałem kilka dni temu, ale zapewne został skasowany z mojej winy, przed chwilą powtórzyłem go
Pozdrawiam

To jest komentarz od Basi, ale ja zamieszczam
Danusia
Czy zadania domowe mogą być fajne?
Przysłowie chińskie mówi:, Jeśli myślisz rok naprzód- sadź ryż. Jeśli myślisz 10 lat naprzód- sadź drzewo. Lecz jeśli myślisz 100 lat naprzód- ucz ludzi. Uczyć można na wiele sposobów. Jedną z podstawowych form pracy pozalekcyjnej a zarazem obejmującą największą grupę uczniów jest PRACA DOMOWA UCZNIA. Zadania domowe nigdy nie były ulubioną formą nauki. Postanowiłam to zmienić. Praca domowa z przyrody i biologii powinna nie tylko służyć usystematyzowaniu i poszerzaniu wiadomości i umiejętności, ale także dać szansę wykazania się uczniowi swoimi uzdolnieniami, osiągnięciami, pomysłowością czy samodzielnością myślenia i działania, by wdrażała go do samodzielnej, systematycznej i użytecznej pracy. Na lekcjach przyrody praca domowa powinna również nawiązywać do przeżyć dzieci, wykorzystując ich wiedzę z obserwacji, zamiłowania do zbierania okazów, hodowania, itp. Praca taka powinna aktywizować do poszukiwań, mobilizować do myślenia, rozwijać zainteresowania biologiczne, wyzwalać inicjatywę. Dlatego też mimo funkcjonującego w szkole programu „Pracy z uczniem zdolnym” dostrzegłam potrzebę rozwijania zdolności i zamiłowania do przyrody innych uczniów, którzy nie uczestniczyli w programie lub nie odpowiadała im forma pracy w superkołach. Zaproponowałam im długoterminowe prace domowe, które miały rozwijać ich wiedzę i talenty. Założeniem wykonywanych prac była między innymi ich użyteczność, dlatego wiele z nich służy jako pomoce dydaktyczne do zajęć przyrody. Klasy 6 wykonywały zadania dodatkowe np.: model układu słonecznego, model oka. Po co? Kiedy chce się zrobić coś niepowtarzalnego, oryginalnego to trzeba zebrać informacje, potrzebne materiały, poświęcić swój czas czyli wykorzystać wszystkie możliwości. Wykonując model układu słonecznego, który może się zmieścić w rękach przekształcamy to, co niewyobrażalne w dotykalne, co dalekie – w bliskie. Ileż trzeba mieć wyobraźni, aby w roli planet obsadzić owoce i warzywa i usadowić je wokół świecy – Słońca? Albo utkać planety z kłębków wełny, a Drogę Mleczną osłodzić czekoladowym batonikiem Milky Way? Albo zamienić nasz układ słoneczny w szaszłyk z planetami w roli dania głównego? Nie sposób opisać wszystkich pomysłów. A modele oka to też wspaniały pomysł w wykonaniu naszych uczniów. Nie dość, że służą, jako pomoc dydaktyczna, to jeszcze w wielu przypadkach były wykonane z materiałów, które mogłyby trafić na wysypisko a zostały ponownie wykorzystane. Kiedy zadanie domowe otwiera przed młodym człowiekiem wielkie możliwości i wszystkie drzwi do świata wyobraźni, to na efekty nie trzeba długo czekać. Temat: Obieg wody w przyrodzie. Parowanie, zamarzanie, skraplanie, topnienie i tak w kółko – cóż w tym ciekawego, woda krąży ciągle tak samo od początku świata i już. A gdyby tak narysować komiks, albo napisać wiersz, może opowiadanie o jednej małej kropelce np.: o Bąblu, to przecież milej utrwalić sobie wiadomości przeżywając przygody Bąbla niż całej wody na świecie. Taka kropelka bliższa jest sercu a jej wędrówka wywołuje emocje i łatwiej wszystko zapamiętać. Przecież wiemy, że wyobraźnia pomaga zapamiętywać lepiej i skuteczniej.
Tak, więc za każdym razem zadziwia mnie i sprawia mi dużo radości pomysłowość uczniów . Wyobraźnia nie ma granic, szanujmy ją, rozwijajmy, pielęgnujmy, aby życie naszych dzieci było kolorowe i ciekawe, aby nigdy nie zatraciły umiejętności patrzenia na świat.
Do dzisiaj korzystam z prac uczniów, teraz coraz częściej są to prezentacje multimedialne a nawet filmiki przez nich kręcone.
Inaczej patrzą na coś co zostało stworzone przez kolegę, koleżankę niż na zakupione pomoce dydaktyczne. Ciągle staram się wymyślać nowe wyzwania, nowe zadania, takie, które ich zaskakują, inspirują.
Pozdrawiam.
Basia

Pani Danusiu. Trzeba być optymist/k/ą. Jestem za.

Pani Basiu – wspaniałe ! Zrób to własnymi rękami. Dzieci to uwielbiają. Takie prace są moim najtrwalszym wspomnieniem z podstawówki. Ale niektóre boją się, mają zahamowania.
W ogóle dzieci lubią tworzyć: malować, rzeźbić, śpiewać, pisać wiersze, być aktorami. Cóż wspanialszego niż móc tworzyć. A szkoła tradycyjna lubi uczyć, ćwiczyć i sprawdzać.
Zajęcia artystyczne i działanie – jaka to wspaniała terapia dla uczniów słabych, nieśmiałych, konfliktowych, agresywnych, … .
Tradycyjna szkoła lubi urządzać uczniom dyskoteki.

„Zasady to nie to samo co praktyka. Praktyka jest konkretną działalnością. Może być skuteczna w jednych okolicznościach i nie przydać się na nic w innych (…). Praktyka jest zatem specyficzna dla danej sytuacji, podczas gdy zasady są głęboką, fundamentalną prawdą mającą uniwersalne zastosowanie. Odnoszą się zarówno do jednostek, do małżeństw i rodzin, jak i do wszelkich prywatnych i publicznych organizacji. Uwewnętrznione stają się nawykiem, dając moc tworzenia różnorodnych praktyk i radzenia sobie z rozmaitymi sytuacjami.
Zasady nie są wartościami. Wspólne wartości może mieć także banda złodziei, a przecież łamią oni fundamentalne zasady (…). Zasady są terenem, wartości – mapą. Kiedy wyznajemy właściwe zasady, znamy prawdę – mamy znajomość rzeczy odpowiadającą realiom.”
(S.R.Covey – 7 nawyków skutecznego działania)
Czy szkoła i nauczyciele mają wspólne zasady, fundamenty. Czy może być tak, że kilku wspaniałych nauczycieli kieruje się jakimiś podstawowymi prawami, a inni nie ? To tak jakby małżonkowie nie wyznawali tych samych fundamentalnych zasad. A może tezy Coveya nie dotyczą takiej organizacji jak szkoła ?
To tylko szkic, cdn.

Proponuje kieliszek ulubionego wina.