Rozmowy o nauczaniu – Ramy myślenia – zwiastun, artykuł i scenariusz spotkania

Zwiastun:

Ramy myślenia

Spotkanie poświęcone jest badaniom Carol Dweck na temat inteligencji uczniów.

Carol Dweck profesor z Stanford University zmieniła sposób myślenia o inteligencji dziecka. Jej wydana w roku 2006 książka „Mindset: The new psychology of success” (przetłumaczona i wydana w Polsce pod tytułem „Nowa psychologia sukcesu”) zrewolucjonizowała sposób myślenia o rozwoju inteligencji ucznia. Z jej badań wynika, że inteligencja nie jest stała, można ją rozwijać i osiągać coraz wyższe poziomy, o ile włoży się w to wysiłek i pracę.

Podczas spotkania przedyskutujemy kilka ćwiczeń, które poleca Dweck, aby zmienić świadomość uczniów na temat inteligencji i przez to zachęcić ich i do wkładania większego wysiłku w uczenie się.

Carol Dweck proponuje cztery ćwiczenia dla uczniów, które pomogą uczniom zmienić opinię na temat talentów i podjąć wysiłek w rozwoju inteligencji.

Uczestnicy spotkania sami wykonają część ćwiczeń na sobie i zaplanują ćwiczenia ze swoimi uczniami.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Artykuł

Ramy myślenia

Carol Dweck, profesor z Stanford University, zmieniła sposób myślenia o inteligencji dziecka. Jej książka pt. „Mindset: The new psychology of success” (przetłumaczona i wydana w Polsce pod tytułem „Nowa psychologia sukcesu”) zrewolucjonizowała wyobrażenie o rozwoju inteligencji ucznia.

Z jej badań wynika, że inteligencja nie jest stała. Można ją rozwijać i osiągać coraz wyższe poziomy, o ile włoży się w to wysiłek i pracę. Okazuje się, że już sama świadomość możliwości zmiany poziomu swojej inteligencji powoduje, że uczniowie sięrozwijają. Tak samo ważna jest świadomość nauczyciela i wiara w to, że każdy uczeń może osiągać więcej, jeśli tylko włoży wysiłek.

Badania Dweck dowodzą, że szufladkowanie dzieci ze względu na wrodzony poziom inteligencji jest błędem o poważnych konsekwencjach. Nastawienie nauczycieli ma wielkie znaczenie dla osiągnięć uczniów. Uczniowie, których nauczyciele są przekonani, że każdy może się rozwijać, mają większe osiągnięcia niż uczniowie, których nauczyciele uważają, że niektórzy są zdolni, a inni po prostu nie wykazują zdolności.

Wielokrotnie powtarzane eksperymenty Dwack, w tym także jedno z ostatnich –Uniwersytetu Indiana-Bloomington – podczas którego badano 150 nauczycieli i nauczanych przez nich 1500 uczniów, pokazały, że uczniowie nauczani przez nauczycieli uważających, że inteligencja jest plastyczna i można ją rozwijać, byli bardziej zmotywowani do nauki i osiągali wyższe wyniki, niż uczniowie uczeni przez nauczycieli przekonanych do wrodzonych zdolności.

Dweck proponuje przeprowadzenie kilku ćwiczeń z uczniami, które mogą zmienić ich opinie na temat własnej inteligencji.

• Co powoduje, że ludzie są skłonni twierdzić, że inteligencja jest stała?

Przeważnie ludzie są skłonni wierzyć, że ktoś ma wrodzone umiejętności, np. matematyczne, a innych nie ma, np. muzycznych. To blokuje ich wysiłki w rozwijaniu się muzycznie. Ćwiczenie polega na rozmowie z uczniami na temat ich opinii na swój temat – do czego ich zdaniem są predysponowani, a do czego nie. Kolejny krok to przeanalizowanie tej opinii i zadanie pytania: co się stało, że uważasz, że nie masz zdolności w danej dziedzinie? Ta negatywna opinia jest często związana ze złymi doświadczeniami. Uświadomienie sobie tych kwestii sprawia, że uczeń zaczyna wątpić w brak zdolności.

• Przeprowadzić z uczniami ambitny projekt.

Projekt powinien pobudzić uczniów do aktywności, czyli sprawić, żeby zdobyli się na wysiłek.. Sukces po wykonaniu takiego projektu, pokazuje uczniom, że można więcej, o ile tylko włoży się wysiłek.

• Z czym się zmagam?

Nauczyciel prosi uczniów, aby każdy z nich opowiedział, z czym się zmaga i co chce osiągnąć. Następnie można wspólnie zastanowić się nad wsparciem ucznia w jego wysiłkach.

• List do siebie z perspektywy upływu 20 lat.

Nauczyciel prosi uczniów o wyobrażenie sobie, że są 20 lat starsi, a następnie zleca napisanie listu do siebie samych z tego punktu widzenia. Prosi, aby uczniowie zastanowili się, co osiągnęli i co im było potrzebne, aby zrealizować ten cel. To pokazuje, że warto wkładać wysiłek, aby za 20 lat znaleźć się w swoim wymarzonym miejscu.

Takie ćwiczenia powodują, że uczniowie zaczynają postrzegać cele jako rzecz możliwą do zrealizowania w odpowiednich warunkach.

Inspiracja artykułem Sarah D. Sparks w Eduweek.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

Scenariusz spotkania:

Ramy myślenia

Przed poprowadzeniem spotkania lider:

1. Rozmawia z dyrektorem na temat wyboru tematu.
2. Rozmawia z dyrektorem, że chce przeprowadzić takie spotkanie i uzyskuje jego aprobatę i ew. zapewnienie, że dyrektor będzie na spotkaniu lub zachęci nauczycieli do uczestnictwa.
3. Zaprasza nauczycieli ustnie lub pisemnie do uczestnictwa w spotkaniu.

Ad 3. Propozycja ogłoszenia:

Drodzy nauczyciele, proponuję Wam spotkanie w dniu …. o godzinie …. na temat badań Caroll Dweck dotyczących inteligencji uczniów. Carol Dweck profesor z Stanford University zmieniła sposób myślenia o inteligencji dziecka. Jej wydana w roku 2006 książka „Mindset: The new psychology of success” (przetłumaczona i wydana w Polsce pod tytułem „Nowa psychologia sukcesu”) zrewolucjonizowała sposób myślenia o rozwoju inteligencji ucznia. Z jej badań wynika, że inteligencja nie jest stała, można ją rozwijać i osiągać coraz wyższe poziomy, o ile włoży się w to wysiłek i pracę. Podczas spotkania przedyskutujemy kilka ćwiczeń, które poleca Dweck, aby zmienić świadomość uczniów na temat inteligencji i przez to zachęcić ich i do wkładania większego wysiłku w uczenie się. Spotkanie nie będzie dłuższe niż 90 min. Osoby chętne na spotkanie proszone są o zapisanie się na listę poniżej.

 

4. Przekazuje artykuł osobom, które zadeklarują chęć uczestnictwa w spotkaniu.

 

Scenariusz rozmowy o nauczaniu – Ramy myślenia

 

Czas	Cel	Co robimy?
5 min	Przywitanie	Prowadzący rysuje linię na tablicy z podziałką na 10. Na dwóch końcach wpisuje hasła:: Zdolności jako cechy stałe – Zdolności są wrodzone i można rozwijać się tylko w dziedzinach, w których ma się zdolności. Zdolności jako „mięsień” – Inteligencję można dowolnie rozwijać, jeśli tylko włoży się dostatecznie duży wysiłek. Prosi nauczycieli o zaznaczenie miejsca swojej opinii na osi. Runda tych osób, które chcą wyjaśnić swoją opinię.
10 min	Wyjaśnienie badań Dweck	Prowadzący krótko powtarza wstęp do artykułu. Wyjaśnia, że przekazuje jedynie wyniki badań, a nie ma zamiaru przekonywać kogokolwiek. W sumie wie na ten temat tyle, co pozostali. Carol Dweck profesor z Stanford University zmieniła sposób myślenia o inteligencji dziecka. Jej wydana w roku 2006 książka „Mindset: The new psychology of success” (przetłumaczona i wydana w Polsce pod tytułem „Nowa psychologia sukcesu”) zrewolucjonizowała sposób myślenia o rozwoju inteligencji ucznia. Z jej badań wynika, że inteligencja nie jest stała, można ją rozwijać i osiągać coraz wyższe poziomy, o ile włoży się w to wysiłek i pracę. Okazuje się, że już sama świadomość możliwości zmiany poziomu swojej inteligencji powoduje, że uczniowie ją rozwijają. Tak samo ważna jest świadomość nauczyciela i wiara w to, że każdy uczeń może osiągać więcej, jeśli tylko włoży wysiłek. Badania Dweck dowodzą, że szufladkowanie dzieci ze względu na wrodzony poziom inteligencji jest błędem o poważnych konsekwencjach. Dowodzą one, że nastawienie nauczycieli ma wielkie znaczenie dla osiągnięć uczniów. Uczniowie, których nauczyciele są przekonani, że każdy może się rozwijać, mają większe osiągnięcia niż uczniowie, których nauczyciele uważają, że niektórzy są zdolni, a inni po prostu nie są zdolni. Wielokrotnie powtarzane eksperymenty Dwack, w tym także jedno z ostatnich Uniwersytetu Indiana-Bloomington, gdzie badano 150 nauczycieli i nauczanych przez nich 1500 uczniów, pokazały, że uczniowie nauczani przez nauczycieli przekonanych, że inteligencja jest plastyczna i można ją rozwijać, byli bardziej zmotywowani do nauki i osiągali wyższe wyniki, niż uczniowie uczeni przez nauczycieli przekonanych do wrodzonych zdolności. Na koniec mówi: Aby inteligencję można było kształtować konieczna jest wiara w tę możliwość nauczyciela i ucznia!
15 min	Ćwiczenie 1	Dweck proponuje ćwiczenia dla uczniów, gdyż sądzi, że badania przekonały już nauczycieli. 1.     Co powoduje, że ludzie są skłonni twierdzić, że inteligencja jest stała? Przed zajęciem się 1 ćwiczeniem zróbmy sami pewne ćwiczenie: Rozmowa w parach: Czy urodziłem się z wybitnymi zdolnościami w jakiejś dziedzinie i z brakiem zdolności w innej dziedzinie? Co mi pozwoliło lub przeszkodziło w rozwijaniu jakieś zdolności? Runda Prowadzący podsumowuje: Każdy z nas czuje, że ma zdolności do czegoś, gdy mu dobrze idzie, a nie ma, gdy napotyka trudności. Stąd widać, że poczucie posiadania zdolności zależy od doświadczeń z daną zdolnością związanych. W tym ćwiczeniu z uczniami chcemy uświadomić sobie, że opinia ucznia na temat zdolności zależy od kontekstu. Może w talent (którego w swoim odczuciu nie posiada) nie włożył dostatecznie dużo pracy, może nikt mu nie pomógł, nie dał dobrych wskazówek, a może po prostu nie było okazji do rozwoju? Może z kolei w dziedzinie (w której sądzi, że ma talent) miał dobrego nauczyciela, może dzięki niemu przyłożył się bardziej?
10 min	Ćwiczenie 2	Przeprowadzić z uczniami ambitny projekt. Ćwiczenie 2. ma na celu przekonanie uczniów, że dadzą radę. Przede wszystkim musi do tego być przekonany nauczyciel i podjąć wyzwanie z uczniami z wiarą, że osiągną sukces. To ćwiczenie z uczniami musi zakończyć się podsumowaniem, gratulacjami za wysiłek i świętowaniem. Rozmowa w parach: Jak można razem z uczniami  świętować wykonanie ambitnego projektu? Spisanie propozycji na tablicy.
20 min	Ćwiczenie 3	Z czym się zmagam? Ćwiczenie polega na uświadomieniu uczniom, że nic nie przychodzi za darmo, trzeba włożyć wysiłek. Zachęcić uczniów do stawiania sobie celów i podejmowania wyzwań. Można opowiedzieć uczniom własne doświadczenie, gdy sukces okupiony był pracą. W parach: Nad czym ja sam/a pracuję jako nauczyciel/ka, z czym się zmagam? Chętni wypowiadają się na forum.
20 min	Ćwiczenie 4	List do  siebie z perspektywy 20 lat. Ćwiczenie ma na celu zaopiekowaniem się samym sobą i motywowaniem siebie samego do wysiłku. Wszystko jest możliwe, o ile tylko podejmie się wysiłek. List, który pisze do siebie uczeń, powinien budować w nim wiarę we własne siły. W parach: Co bym teraz  powiedział/a do siebie w wieku moich uczniów? Chętni wygłaszają swoje przesłanie.
10 min	Zakończenie	Które ćwiczenie zamierzam wykonać z moimi uczniami?