Czy przyszło Wam kiedyś do głowy, że notatki można robić wspólnie? Szkoła raczej tego nie poleca. Dużym osiągnieciem nauczyciela jest już pozwolenie na indywidualne notatki, a nie dyktowanie ich przez nauczyciela do zeszytu uczniowskiego.
Do tej pory w OK zeszycie podkreślaliśmy wagę refleksji w procesie uczenia się uczniów. Mieliśmy na myśli indywidualne podsumowanie przemyśleń na temat tego, czego uczeń się uczy.
A może teraz zaproponować uczniom robienie wspólnych notatek?
Wspólne tworzenie notatek przez uczniów może przynosić korzyści uczniom i nauczycielowi. Można je wykorzystywać na różnych etapach nauczania.
- Na początku poznawania tematu, gdy nauczyciel prosi uczniów, a by stworzyli notatkę na temat tego, co już wiedzą na dany temat. Mogą ją sporządzać w parach, w grupach lub razem w całym zespole klasowym. Przy uzgadnianiu zwartości notatki, uczniowie uczą się od siebie wzajemnie, a nauczyciel dowiaduje się, gdzie powinien zacząć poznawanie przez uczniów tematu i na czym może w tym względzie bazować.
- W trakcie procesu nauczania można dać uczniom możliwość wpisywania swoich uwag, pytań i refleksji w jednym dokumencie. Może to być dokument online, ale może też być stacjonarnym plakatem papierowym. Dzięki niemu uczniowie dowiadują się jakie pytania mają inni, co ich interesuje i z czym mają kłopot. Również nauczyciel ma możliwość wglądu w bieży proces nauczania.
- Nauczyciel może robić przerwy w nauczaniu i prosić uczniów, aby napisali bieżącą refleksję. Może do tego być przeznaczony dokument online (szczególnie w nauczaniu zdalnym) lub plakat. Stopklatki można robić przy ważnych kwestiach, aby podkreślić ich wagę. Nauczyciel może skorzystać z okazji i wyjaśnić ważne pojęcia. Notatki nie zawsze muszą być wspólnie tworzone przez uczniów. Jeśli nauczyciel chce, aby coś było udokumentowane w zeszycie, może poprosić uczniów, aby w trakcie stop klatek zapisywali swoją własną refleksję w zeszytach. Innym wariantem jest współtworzenie notatki wraz z nauczycielem.
- Koniec lekcji jest idealnym czasem dla podsumowania i końcowej refleksji. Każdy uczeń powinien mieć okazję do formułowania refleksji, gdyż ona pogłębia proces uczenia się. Notatkę końcową uczeń może tworzyć samodzielnie w swoim OK zeszycie, ale może wcześniej porozmawiać na jej temat z kolegą lub koleżanką. Wtedy refleksja ma szansę być głębsza.
Wspólny dokument notatkowy jest żywym dokumentem i stanowi pole do dyskusji. Może być tworzony, edytowany i poprawiany przez uczniów i nauczyciela.
Nauczyciel może zachęcić uczniów do refleksji poprzez zadanie im pytania. Pomocą do tworzenia takich pytań mogą być poziomy taksonomii Blooma. One zachęcają do krytycznego myślenia, analizowania i wnioskowania.
Można zaprosić uczniów do dyskusji pytaniem: „Co powinniśmy zawrzeć w naszych notatkach?”.
Jeśli uczniowie tworzą wspólnie notatki, to uczą się od siebie nawzajem, mają możliwość przedyskutowania i zobaczenia innego punktu widzenia. Notatki udostępnione nauczycielowi dają mu informację, jak przebiega proces uczenia się i pomagają mu zaplanować dalszy ciąg nauczania.
Włączanie uczniów w tworzenie wspólnych notatek buduje partnerstwo w nauczaniu. Uczniowie stają się bardziej odpowiedzialni za uczenie się i są bardziej zaangażowani w tok lekcji.
Inspiracja artykułem Rachel Jorgenson https://www.edutopia.org/article/how-collaborating-note-taking-boosts-student-engagement?utm_content=linkpos6&utm_campaign=weekly-2021-09-01&utm_source=edu-legacy&utm_medium=email
