Kierowanie klasa szkolną to pewnego rodzaju sztuka. Wydaje się, że można ustalić zasady i dalej wszystko jest proste. Niestety wiele naszych nawyków „sprzedanych” nam przez złe doświadczenia nasze i innych, może posuć sprawę.
W tym wpisie, to czego nie należy robić i czym to zastąpić (Alternatywa).
- Publiczne rozwiązywanie problemów
Odnoszenie się do niewłaściwego zachowania ucznia w sposób publiczny nie przynosi dobrych efektów. Grozi zawstydzeniem ucznia, a jeśli ma on skłonność do buntu, to prawdopodobnie sytuacja wróci po pewnym czasie ze zdwojoną siłą. Wtedy może to grozić otwartą wojną.
Alternatywa: Niewłaściwym zachowaniem ucznia trzeba się zająć na osobności. W chwili, gdy występuje niewłaściwe zachowanie, możesz tylko zwrócić po cichu uwagę uczniowi i poprosić go o rozmowę po lekcji.
- Śmiech w złym miejscu
Często bywa, że uczeń swoim niewłaściwym zachowaniem nas rozśmiesza. Wtedy reagujemy śmiechem i komentarzem. To prowadzi do powielenia sytuacji przez ucznia w przyszłości lub do utraty przez niego zaufania do nauczyciela. Nie należy reagować śmiechem na niewłaściwe zachowania uczniów.
Alternatywa: Podejmij świadomy wysiłek, aby zachować neutralny, wyraz twarzy. Nie oznacza to, że masz wyglądać na człowieka pozbawionego humoru. Uczniowie cenią poczucie humoru nauczyciela, jest ono na jednym z pierwszych pożądanych cech nauczyciela. Z uczniem, który wzbudza wesołość w czasie pracy w klasie warto porozmawiać prywatnie i ustalić, kiedy jest na to miejsce,
- Słowne i niejasne polecenia
Wiele problemów z zachowaniem zaczyna się od tego, że uczniowie po prostu nie rozumieją, co mają robić. Dzieje się tak szczególnie, gdy nauczyciel podaje uczniom polecenie ustnie lub zapisuje na tablicy i go nie wyjaśnia.
Alternatywa: Polecenie musi być jasne dla uczniów, do tego stopnia, aby wiedzieli jakie kroki są oczekiwane. Może ci się wydawać, że polecenie jest jasne, możesz nawet zapytać o to uczniów, ale jeśli nie wyjaśnisz krok po kroku, to uczniowie mogą być zdezorientowani i mogą zacząć się zajmować czymś innym. Najlepiej poszczególne kroki zapisać na tablicy, aby nie było potrzeby ich powtarzania.
- Rozpoczynanie bez ciszy
Często nauczyciele zaczynają mówić do uczniów, zanim oni wszyscy się nie uciszą. W konsekwencji uczniowie nie słyszą, co mówi nauczyciel i albo zwracają się do sąsiada, albo proszą o powtórzenie. Łatwo wtedy o irytację ze strony nauczyciela, ale „wina” jest po jego stronie.
Alternatywa: Zanim zwrócisz się do klasy, zmuś się do odczekania kilku dodatkowych sekund (około pięciu), aż wszyscy całkowicie się uciszą.
- Jednoczesne polecenie – słuchania i czytania
Nauczyciel podając polecenie lub instrukcję zapisują ją na tablicy i jednocześnie mówi do uczniów. Uczniowie nie wiedzą, czy mają się skupić na czytaniu, czy na wyjaśnieniach nauczyciela. Wtedy uczniom przeważnie coś umyka z tego, co jest napisane lub z tego, o czym nauczyciel mówi. Rzadko się zdarza, że człowiek ma podzielność uwagi. Mózg nie może robić obu rzeczy na raz.
Alternatywa: Jeśli przed rozdaniem uczniom materiałów pisemnych musisz poczynić wstępne uwagi, najpierw przemów, a potem rozdaj dokumenty. Gdy uczniowie będą już mieli dokument w ręku, powiedz im, że dasz im kilka minut na jego przeczytanie. W tym czasie nie mów do uczniów. Jeśli koniecznie musisz coś dodać do swojej wypowiedzi, to poproś uczniów, aby odwrócili swoje kartki stroną zapisaną do dołu i spojrzeli na ciebie, i wtedy dopiero zacznij wyjaśnienia.
- Zakazywanie
Jeśli powiesz komuś, aby nie myślał o słodkim deserze, to on oczywiście zaczyna o nim myśleć. Podobnie, jeśli powiemy uczniowi, aby nie stukał ołówkiem, to otrzymuje on od swego mózgu sygnał – stukaj.
Alternatywa: Zamiast zakazywać, lepiej powiedzieć, co należy robić. Na przykład zamiast komunikatu: Przestań stukać ołówkiem, lepiej jest powiedzieć – Włóż ołówek do plecaka, powiem ci kiedy masz go wyjąć lub odwrócić uwagę ucznia – Proszę, przeczytaj głośno punkt 4.
- Czekanie na jednego ucznia
Kiedy jeden z uczniów spóźnia się z wykonaniem zadania, to często nauczyciel udziela mu publicznej reprymendy. To nie tylko sprawia, że traci cenny czas, ale także irytuje to innych uczniów, którzy są zmuszeni siedzieć i czekać.
Alternatywa: Samo uświadomienie sobie tego problemu pomoże ci go poprawić. Trzeba pamiętać, że nie trzeba na wszystko natychmiast reagować można podejść do ucznia i go indywidulanie zapytać, dlaczego ma opóźnienie lub umówić się z nim na czas po lekcjach.
- Nauczyciel z przodu klasy
Często nauczyciel stoi pod tablicą i nie zmienia swojego położenia. Wtedy nie widzi co się dzieje w środku klasy i nie może zapobiec niewłaściwemu zachowaniu uczniów. Zanim zauważy problem, ten przeważnie nabiera rozpędu i wtedy trudno go powstrzymać.
Alternatywa: Poruszaj się po sali lekcyjnej podczas nauczania. Rób to tak swobodnie i tak regularnie, że uczniowie będą tego oczekiwali.
- Skupienie się na problemach
To naturalne, że nauczyciel poświęca swoją energię złym zachowaniom i je komentuje. Warto jednak skupiać się na właściwych zachowaniach.
Alternatywa: Sprawa polega na „złapaniu” dobrych zachowań. W przypadku pewnych uczniów trzeba trochę poczekać, zanim nastąpi pożądane zachowanie, ale wreszcie można się doczekać. Na przykład, jeśli obserwujesz ucznia stukającego ołówkiem, to poczekaj, aż przestanie i wtedy po chwili powiedz: Dzięki za odłożenie ołówka. Przeważnie pomaga to w powstrzymaniu się ucznia przed następnym stukaniem.
- Traktowanie rzeczy osobiście
Wielu nauczycieli traktuje złe zachowanie ucznia lub brak skupienia na nauce jako osobistą zniewagę ze strony ucznia. To zwykle tylko pogorsza sytuację. Warto zdać sobie sprawę, że tego typu działania ucznia, nie mają z nauczycielem zwykle nic wspólnego.
Alternatywa: Zacznij o sobie myśleć jako o usługodawcy, na przykład, że jesteś dentystą, a uczniowie są twoimi pacjentami. Gdyby pacjent miał ubytek w zębie to leczyłbyś go najlepiej jak potrafisz i nie obwiniałbyś go za jego dziurę w zębie. Pamiętaj, że jeśli sprawy nie idą tak jak byś chciał, to przeważnie nie dotyczy ciebie.
Zastępując złe nawyki nauczania – skuteczniejszymi praktykami, poprawiamy skuteczność i budujemy lepsze relacje.
Inspiracja artykułem Jennifer Gonzalez
https://www.middleweb.com/19037/10-ways-sabotage-classroom-management/
