Ten wpis będzie miał trzy części.
- Wpis inspirowany wskazówkami Wiliama Glassera na temat sposobów angażowania uczniów (2 strony czytania)
- Przykłady nauczycieli z inicjatywy Frajda z nauczania – jak angażujemy naszych uczniów w naukę (5 stron czytania)
- Wspomnienia nauczycieli z inicjatyw Frajda z nauczania – co ich angażowało w naukę, gdy byli uczniami.
Będę publikować części przez kolejne dni.
- Angażuj uczniów!
Psychiatra William Glasser twierdzi, że motywuje nas pięć podstawowych potrzeb: bezpieczeństwo, przynależność, władza, wolność i zabawa.
Jakie zatem wnioski dla nauczania?
Bezpieczeństwo
Mówimy o bezpieczeństwie psychicznym, czyli o tym, aby uczeń nie był narażony na destrukcyjną krytykę, nie był atakowany, mógł bezkarnie popełniać błędy w czasie, gdy się uczy, chciał podejmować ryzyko i wyzwania. Podstawową wskazówką jest – odejście od oceniania w sensie krytykowania, wskazywania i karania za błędy i wystawiania stopni.
- Można wywiesić w klasie hasło: Tu można popełniać błędy!
- Zapowiedzieć uczniom, że w czasie, gdy się będą uczyć będą otrzymywać ocenę kształtująca w postaci informacji zwrotnej.
- Dawać uczniom szansę poprawy.
Przynależność
Tworzenie więzi pomiędzy uczniami – jesteśmy jedną drużyną!
Dbanie o to, aby uczniowie :
- nie rywalizowali ze sobą,
- pomagali sobie wzajemnie,
- uczyli się od siebie nawzajem,
- pracowali często w zespołach,
- odnosili się do siebie z szacunkiem.
Władza
W szkole potrzebę władzy rozumiem jako – możliwość wpływu. Czyli włączanie uczniów w proces nauczania. Nie chodzi o to, aby uczniowie decydowali, czego będą się uczyć, ale aby mieli wpływ na metody nauczania.
Można zapytać uczniów:
- Co pomaga Wam się uczyć?
- Jak chcielibyście być nauczani i oceniani?
- Co w czasie lekcji przeszkadza Wam w uczeniu się?
- Co można zmienić w naszych lekcjach?
Wolność
Uwzględnienie potrzeb uczniów. Tego, co chcą poznać, co aktywuje ich emocje i co pokazuje im, że nauka ma sens. Można zapytać uczniów o to, czego by się chcieli dowiedzieć na dany temat, albo co już wiedzą.
Zatem pytania:
- Czego chciałbyś się dowiedzieć?
- Jakie masz pytania?
- Z czym Ci się to kojarzy?
- Do czego to jest podobne?
- Jaki masz pomysł na rozwiązanie?
Poczucie autonomii o które tutaj chodzi, jest budowane przez refleksję uczniowską i pozwolenie na samodzielność. Uczniowie powinni mieć możliwość monitorowania i podsumowywania własnego uczenia się oraz uświadomienia sobie, w jaki sposób się uczą.
Do zachęcania uczniów do refleksji polecam pomoc dydaktyczną – Pudełko refleksji.
Autonomia jest ściśle związana z V strategia oceniania kształtującego: Wspomaganie uczniów, by stali się autorami procesu swojego uczenia się.
Zabawa
Tu może być trudność, bo nie zawsze umiemy być zabawni. Jednak dobrze jest pamiętać, że dowcip (tylko nie sarkastyczny), organizowanie zabawy, wspólny śmiech mogą czynić cuda. Polecam zdanie zaczerpnięte z FB: Ludzie nie będą pamiętali, czego się przy Tobie uczyli, ale to – jak się przy Tobie czuli.