Samosterowność opiera się na trzech umiejętnościach: planowanie, monitorowanie i samoocena.
Dlaczego planowanie?
Kiedy uczniowie zaczynają pracować bez planu, łatwo stają się zdezorientowani i przytłoczeni zadaniem. Mogą wtedy, poddać się lub zrezygnować. Poświęcenie czasu na planowanie może pomóc uczniom uniknąć tych problemów. Planowanie może obejmować ustalanie celów i kryteriów sukcesu dla zadania, określenie zasobów do wykorzystania oraz planowanie działań.
W planowaniu może pomóc ustalenie wcześniejszej wiedzy, jaka uczniowie posiadają i łączenie jej z nowymi informacjami. Przywoływanie może przybrać formę burzy mózgów, w której uczniowie ustalają, co już wiedzą i z czym się nowe kojarzy.
Jeśli uczniowie planują cele i monitorują ich osiąganie to w 32% poprawiają się ich osiągnięcia (https://www.ascd.org/el/articles/when-students-track-their-progress).
Ważne jest również planowanie procesu. Uczniowie mogą zastanowić się nad zmianami, których muszą dokonać, aby pokonać lukę, czyli dotrzeć z miejsca, w którym są teraz, do miejsca, w którym chcą być. Mogą stworzyć plan w formie listy kontrolnej. Dotyczy to zarówno planów w uczeniu się, jak również planów związanych z zachowaniem i zmianą nawyków.
Dlaczego monitorowanie?
Uczniowie, którzy mają problemy z monitorowaniem własnego rozwoju, nie wiedzą, gdzie i kiedy szukać pomocy lub są nadmiernie zależni od opinii nauczyciela. Cierpi na tym ich poczucie własnej skuteczności i własnego wpływu. Uczeń monitorujący swoją naukę, umie ocenić swój poziom zrozumienia i wybrać różne strategie działania.
Co może uczniom pomoc w monitorowaniu?
- Rozmowa metapoznawcza
Kiedy uczniowie uczą się nowej umiejętności, nauczyciel może pomóc im modelując myślenie na głos, tak aby proces myślowy był widoczny dla uczniów. Pomaga im to rozwinąć złożone umiejętności myślenia niezbędne w danym obszarze tematycznym. Zamiast przekazywać wiedzę, nauczyciel może w ten sposób, zachęcać uczniów do dyskusji i do konstruowania samodzielnie wiedzy. Uczniowie widzą, że istnieje wiele sposobów podejścia do konkretnego problemu lub zadania. Jednocześnie uczniowie uczą się przedstawiania swojego myślenia, a nie tylko samego wyniku.
- Zróżnicowanie
Zbliżając się do nowego zadania edukacyjnego, ważne jest, aby uczniowie znali wiele sposobów rozwiązania problemu. Warto przedstawiać uczniom informacje w zróżnicowany sposób. Sprawia to, że nauka jest bardziej zapadająca w pamięć. Kiedy uczniowie są zaznajomieni z wieloma strategiami, mają narzędzia niezbędne do korzystania z wyboru tego, co jest dla nich najlepsze.
Dlaczego samoocena?
Jeśli uczniowie nie potrafią ocenić swojej nauki, to mogą nie wiedzieć, że coś poszło nie tak lub nie są w stanie powiedzieć, dlaczego i co powinni zrobić inaczej następnym razem. Aby ocenić swoją naukę, uczniowie zastanawiają się, czy wybrana strategia zadziałała, i co zmieniliby następnym razem. Potrafią zadecydować, jakie zmiany muszą wprowadzić i w jakich obszarach szukać pomocy. Powinni umieć wyjaśnić swój błąd lub to, co nie zadziałało, a następnie wybrać strategię, która poprawi ich pracę.
Planowanie, monitorowanie i samoocena pomogaja uczniom stać się bardziej niezależnymi, zaangażowanymi i zdolnymi do samodzielnego działania.
Inspiracja artykułem Niny Parrish
https://www.edutopia.org/article/how-get-students-thinking-about-their-own-learning
